Altijd prijs met Achmed

Soms zijn er boeken, die lees ik niet alleen, ik gebrúik ze ook. Het zijn dan werkboeken. In een grijs verleden heb ik eens bij het Nederlands Filmmuseum te Amsterdam de autobiografie van de filmregisseur Michael Powell gekocht, ondertekend door deze nestor van de Britse cinema is het mijn reisgids door Londen geworden; ik heb zelfs twee van zijn vroegere optrekjes van binnen mogen bewonderen (na wat onderhandelen met de huidige bewoners, dat wel).

Na lezing en recensering van "Valt er nog wat te lachen met die moslims" van Abdulwahid van Bommel wordt dat humorpamflet incha Allah ook tot een werkboek. Géén reisgids, nee. Voor Van Bommels verkenningsvluchten over, en tussenlandingen op, onontgonnen en verwaarloosde akkers van de moslimhumor, heb ik een helikopter nodig. Praktisch niet haalbaar. Deze keer probeer ik na te gaan hoe na lezing van het werk ik de opgedane kennis en de hiermee zèlf ontwikkelde concepten kan toepassen in mijn dagelijks leven.

Neem om te beginnen: zelfspot. Als we Van Bommel mogen geloven, ontbreekt het daaraan in een groot deel van de oemma, de wereldgemeenschap der moslims. Daar kijk ik wel van op. Zelf ben ik goed bekend met het Senegalese deel van de oemma en weet wat het qua moslimwitzen in huis heeft. In Senegal hoort islam bij het dagelijks leven, hoort ook zèlfspot bij het dagelijks leven. Het valt mijns inziens dus allemaal wel mee, al komt de vraag "Valt er nog wat te lachen met die moslims" niet zomaar uit de lucht vallen (bij het maken van zo’n verkenningsmissie door Van Bommel). Wij moslims (oeps, ik generaliseer) hebben het hier in Nederland soms moeilijk met ironie en zelfspot.

Geen nood! Zelfs buiten de oemma om is er hier in Nederland een komiek die ons een (Uilen)spiegel kan voorhouden, als ware hij één van ons: Jörgen Raymann als slager Achmed. Slager Achmed is een quizmaster die een lukraak uit de zaal geplukte kandidaat aan de tand voelt over zijn of haar kennis van de islam. De prijs is steevast een plastice zak met ‘rituele geschlachte flees’, overhandigd door zijn lelijke zoon Rashid. Gisteren heb ik een herhaling gezien van de moederdag-aflevering van een paar maanden geleden. Klasse!

Alvorens een microfoon aan de kandidaat te overhandigen, test Achmed uitvoerig het spreekijzer. "Hezzzbollah!" of "Fatimaaa!" klinkt het dan ‘dreigend’ door de zaal. Deze keer test hij met een luid en duidelijk "Zutphennn!" Leuk voor mij als import-Zutphenees (of is het nu Zutphenaar?).