Matz ‘s ‘n moslim

Salaam Shalom Radio

In mijn log Wil je ook een plakje? van 24 maart jl. spreek ik het voornemen uit om te gaan buurten bij ‘de joden’ en ‘de christenen’. [UPDATE D.D. 29 MAART 2013: helaas is de genoemde weblogbijdrage niet meer te vinden, wellicht gedelete door de migratietroebelen van Weblog.nl] Dit naar aanleiding van mijn eerste positieve indrukken van Religie.blog.nl (waar ik inmiddels deel van uitmaak, als columnist zijnde). Vandaag neem ik de tijd en struin wat rond door de categorie "overige religies" (waar berichten over het jodendom deel van uitmaken). Daarbij stuit ik op een bijzonder bericht: Internet-radiostation brengt moslim en joden samen (geplaatst 3 februari 2007).

De laatste alinea van dat bericht is een soort luisterrapport met een korte playlist en ook the understatement of the year: "Een mooi initiatief [dat Salaam Shalom Radio] omdat het niet altijd zo lijkt te boteren tussen moslims en joden." Nieuwsgierig gemaakt, luister ik ook even een half uurtje naar Salaam Shalom Radio.
Verrassend genoeg val ik midden in muziek dat ik denk te herkennen als Gregoriaanse gezangen (?!), vervolgens volgt een paar minuten tafsir (koranuitleg) geïllustreerd met koranrecitatie, daarna een interview met een tot de islam bekeerde jongeman, een rapnummer, een christelijk lied (You’re such amazing grace of zoiets), een nasheed in het Urdu… dan is het etenstijd en moet ik luisteren even staken. Dàt was pas smakelijk luisteren. Met een brok in de keel, dat wel, die ik even weg moet spoelen voor ik aan de maaltijd begin, door mijn sama jabbar Ndoya bereid.

Neem ook eens de tijd en ga luisteren!
Klik HIER voor de homepage van Salaam Shalom Radio.
Klik HIER om direct te luisteren naar de livestream en laat je meevoeren naar (on)bekende wateren. Ik wens je een behouden vaart!

Ahmed in zijn element (voetballen!)

Abdulwadûd in zijn element (stukje schrijven!)

GAMOU 2007 Mawloud in Senegal in nacht van zaterdag 31 maart op zondag 1 april 2007

www.senactu.info/+Senegal-Le-Gamou-celebre-dans-la,084+

De geboortedag van de profeet (vzmh) zal worden gevierd in de nacht van zaterdag 31 maart op zondag 1 april 2007. Deze informatie is verstrekt door de Commission nationale de la concertation sur le Croissant lunaire (Conacoc), die, op maandag 19 maart 2007 bijeengekomen, niet de verschijning van de maan had waargenomen of daarover was geïnformeerd.
"Aldus, valt de eerste dag van de maand Rabbi al-Awwal [] 1428 Hidjra samen met woensdag 21 maart 2007. Daarom zal Mawloud [Gamou] worden gevierd in de nacht van zaterdag 31 [maart] op zondag 1 april 2007", aldus een communiqué ondertekend door de nationale coördinator van de Conacoc, Ahmed Iyane Thiam.

Achtergrondinformatie over Mawloud/Milaad vind je op o.a.
www.wijblijvenhier.nl/index.php?/archives/487-Milaad-voor-dummies.html

Xàcci ag dóór

Gèk wordt ze er soms van :-) Als het om de taal Wolof gaat, dan vraag ik Ndoya de oren van het hoofd, met mijn notitieblok in de aanslag. Ik ben nu eenmaal verzot op taal en al helemaal op de taal van de vrouw waar ik verzot op ben (met mijn Wolofal logs als stille kroongetuigen :-).

Eergisteren. Ik praat met Ndoya over de diepe betekenissen van "Incha Allah" en de complete afhankelijkheid van Hem. Tussen ‘hier’ en ‘daar’, al liggen ze dicht bij elkaar, kan met de wil van Allah van alles gebeuren. Als Hij het wilt, zorgt Hij ervoor dat je ‘daar’ niet aankomt. Dè Wolof uitdrukking bij uitstek die dit gehele idee omvat is de volgende:

Diggënte xàcci ag dóór

Yiwu Yàlla xac naa ci

UITSPRAAK
díeguntuh gatsji ag door, jiewoe jalla gatsj na tsjie
[in deze woorden spreek je de g uit als in het Engels]

VERTALING
Dreigen en Slaan, Allah past er tussenin
(oftewel: al wordt een hand opgeheven om te slaan, dan kan Allah nog voorkomen dat de hand het doel bereikt)

Kennis verwerven, maar hoe dan?

Dunyaa FM 88.9 Dakar, 20 Mars 2007 23h00-00h00 GMT
s8.quicksharing.com/v/9449154/Dunyaa_FM_88.9_Dakar_20mars2007_23h00_24h00_GMT.mp3.html

Als doorsnee-moslim, noch een imam, noch een oestaz, ben ik continu op zoek naar informatie om met name de puntjes op de i te zetten van islam in mijn dagelijks leven. Naast algemene inhoudelijke informatie heb ik ook handvatten nodig om islam nog meer in mijn leven te verankeren. Formuleringen die een moslim bij bepaalde bezigheden kan uitspreken, kunnen mij daarbij helpen. Deze informatie haal ik nu voornamelijk uit het standaardwerk "Kom tot het gebed" van Abdulwahid van Bommel. Kennis halen uit khoetba’s (vrijdagmiddagpreken) of koranlessen in een moskee is voor ondergetekende tot nu toe geen optie gebleken. De taalbarrière is daarbij de belangrijkste oorzaak. Imams die weten hoe ze op een boeiende manier in goed Nederlands informatie kunnen overbrengen over islam, zijn dun gezaaid. En ja, een boek is ook niet alles. Daarom ben ik blij dat ik regelmatig mijn kennis kan bijspijkeren middels het luisteren naar uitzendingen op de Senegalese radio, bijvoorbeeld die uitzending van Dunyaa FM van gisterenavond. De Wolof taalbarrière wordt dan geslecht door sama jabbar, mijn vrouw Ndoya.

WIRDU YONNENT OP DE RADIO Na een introductie waarin de oestaz o.a. condoléances uitspreekt en enkele smeekgebeden in het Arabisch voordraagt, volgt vijftig minuten lang informatie over formuleringen die je kan uit spreken bij het naar binnen en naar buiten gaan van je huis, het betreden van een gebedsruimte, etcetera. Dit alles ruim geïllustreerd met overleveringen van de Profeet (vrede zij met hem) in het Arabisch en Wolof. De oestaz spreekt langzaam en hij neemt de tijd voor pauzes. Hij somt geen regels op die je maar "dient te volgen, punt uit". Nee, hij geeft duidelijk aan waarom een bepaalde formulering nut heeft en in welke omstandigheden onze Profeet deze formulering (wirdu Yonnent) heeft gebruikt.

DAT HEBBEN WE NODIG IN DIT LAND Niet de zoveelste successtory van een zakenman die ‘toevallig’ moslim is (ik noem maar een onderwerp) maar uitzendingen over thema’s als tawhid, zikr e.d. Bij de komst van de NIO had ik de hoop dat eindelijk tafsir de programmering van een moslimomroep zou bepalen. Teleurgesteld ben ik snel afgedropen en haal nu weer mijn informatie uit andere bronnen.

Gratis etentje bi-culturelen – Heeft het gesmaakt?

Grote Jihad à la Logikwiz

"De Grote Jihad = de innerlijke strijd die leidt naar innerlijke vrede". Met deze woorden open ik een verslag van een lezing, gehouden door Abdulwahid van Bommel (zie mijn log Lezing 3. De Grote Jihad van 25 december 2003). "Die Grote Jihad," aldus Van Bommel, "begint met zelfkritiek en zelfreflectie. Kijk in de spiegel en vraag aan jezelf wie je bent. ‘Hé, wie ben ik nou eigenlijk?’ ‘Wat doe ik nu?’ ‘Wat was mijn Grote Ideaal?’"

Deze vragen laat ik in het verslag vergezeld gaan van een foto van ondergetekende.

Ik moet hier aan denken bij het maken van mijn opdrachten die horen bij het begin van mijn reïntegratie-traject. Onderdeel van dit traject is een inventarisatie van wensen, ideeën, idealen en reële opties middels een werkboek, dat hiervoor gebruik maakt van prioriteitenschema’s die mij qua opzet doen denken aan die Logikwiz puzzelboekjes van Denksport. Aanvinken, keuzes maken, opschrijven – de uitkomst is soms verrassend, dan weer een bevestiging van wat ik al over mezelf weet. Een soort doe-het-zelf psychologische test, zeg maar.

Er zou eens een soortgelijk prioriteitenschema ontworpen moeten worden dat als hulp dient bij die bovengenoemde innerlijke strijd. Het is goed om zwart-op-wit zaken te zien die je al weet, wellicht vermoedt of die een complete verrassing voor je zijn. Zo’n instrument zou die Grote Jihad een stuk gemakkelijker maken, denk ik :-)

www.usc.edu/dept/MSA/reference/glossary/term.JIHAD.html

Haabibi Yaakoubi 1972-2007

allochtonen.web-log.nl/allochtonen/2007/03/overleden_marok.html
www.condoleance.nl/registers/register_8233.html
www.desert-cops.nl

UPDATE 5 MEI 2007
Habibi uiteindelijk toch begraven!
Allochtonen.web-log.nl 
De Volkskrant, klik op deze link voor het verhaal over het gesol met de overleden agente Haabibi Yaakoubi: www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/870509/2007/05/03/Vlaardingse-agente-krijgt-alsnog-begrafenis.dhtml

Kom Tot Het Gebed: cassette-opnames als mp3

"Kom tot het gebed, een korte inleiding tot de praktijk van de Islam" van Abdulwahid van Bommel (zie foto links). Vroeger heb ik het veel gebruikt als leerboek, de laatste tijd alleen als naslagwerk. Bij aankoop van het boek hoor je ook een audio-cassette te krijgen, maar vaak is deze niet beschikbaar.

Een paar dagen geleden. Bij mij rijzen twijfels over mijn eigen uitspraak van: de tashahoed, de zegewensen voor de profeet (vzmh) en smeekgebeden voor alle profeten en de gehele oemma. Jihaadoennafs betekent ook je eigen geloofspraktijk onder de loep nemen, en dus…

…pak ik "Kom tot het gebed" erbij. Even later tref ik de cassette aan, in een vergaarbak tussen onbestemde stoffige bandjes van jaren her. Praktisch is het niet, zo’n cassette. Constant voor- en achteruitspoelen, op zoek naar een bepaald fragment. Zelfs nu nog gaat dit boek vergezeld van een cassette*, zie deze link: www.islam-boeken.nl/store/details.php?ProductID=85

De audio-opnames behorende bij het standaardwerk "Kom tot het gebed" horen m.i. gewoon thuis op een CD, met als bonus dezelfde tracks in mp3 formaat zodat de gebruiker ook zijn mp3-speler kan gebruiken bij het leren uitspreken van de teksten. Incha Allah is zo’n CD al in voorbereiding maar voor eigen gebruik** heb ik de cassette-opnames reeds geconverteerd naar aparte mp3 tracks die, samengevoegd in een Windows Media Player playlist, gemakkelijk bereikbaar zijn middels een icoon op het bureaublad van mijn computer.

Luisterend naar deze opnames denk ik terug aan de tijd dat islam voor mij nog een onontgonnen gebied was. Mocht ik in een (geloofs)dip zitten, dan hoef ik maar naar deze opnames te luisteren en het is weer oké. Alhamdulillah!

* Mijn exemplaar is een tweede druk uit 1989. De bladzijdes die op de cassette worden genoemd, corresponderen niet altijd met de bladzijdes waarop genoemde teksten zich bevinden. Vanaf de intenties voor het beginnen, en het verbreken, van het vasten (hoofdstuk 6.3) worden op de cassette andere bladzijdes genoemd, met elke keer een verschil van vier bladzijdes "te weinig". Wat ontbreekt op mijn cassette zijn ook audio-opnames behorend bij hoofdstuk 3.9 "Het gedenken van Allah", een hoofdstuk dat uit vier bladzijdes bestaat. Ligt hier de oorzaak van de ‘verschuiving’ en heeft het iets te maken met een verschil tussen de eerste en de tweede editie? Joost Allah mag het weten :-)

**Incha Allah zal ik binnenkort de mogelijkheden van het online zetten van deze mp3′s onderzoeken.

UPDATE 26 FEBRUARI 2013: Inmiddels heb ik de mp3s online beschikbaar gesteld. Via deze webpagina zijn ze te beluisteren en te downloaden: archive.org/details/KomTotHetGebed

Zegt de één tegen de ander…

bron van deze cartoon : deleugenregeert.web-log.nl

Restaurant "Fifteen" : VOL = VOL (schaft de pot ook halal?)

Pragmatisme

Tijdens een zoektocht op Web-log.nl met de zoekterm moslim ben ik gisteren onder de noemer Opmerkelijk Nederlands Nieuws het artikel Winkelier wordt ‘koopzondag-moslim’ tegengekomen op Almere.web-log.nl. Het is oud nieuws (september 2005) en destijds is het mij niet onder de ogen gekomen.

Ene Frank van Wichen heeft het voornemen zo snel mogelijk moslim te worden om zo zijn meubelzaak èlke zondag te mogen openen. Daarbij doet hij een beroep op de winkeltijdenwet die stelt dat buiten de koopzondagen "een winkel die anders dicht moet blijven, toch open mag als de eigenaar van de zaak een geloofsovertuiging heeft die een andere rustdag hanteert dan de zondag".

Er zijn genoeg moslimlanden waar rondom de vrijdagmiddagpreek de handel stil ligt maar voor de rest wordt er op die dag gewoon gehandeld. Vaak is zondag dan een rustdag, behalve voor de mensen van de ambulante handel. Voor hen is èlke dag een marktdag.

almere.web-log.nl/almere/2005/09/winkelier_wordt.html

Zikr & RSI

Ideeën voor bijdragen op mijn weblog komen op de vreemdste momenten. Ben ik lopend of met de fiets onderweg van A naar B dan zit ik meestal te broeden op een stuk tekst of ben ik aan het jongleren met wat losse eindjes, ingevingen die ik al eerder had maar nog niet in een bijdrage heb kunnen plaatsen. Mensen kunnen me dan groeten of wat naar me roepen, maar merk ik ze dan op? Nee dus.

Het komt vaker voor dat bijdragen ontstaan in momenten van rust:
Wachtend langs de lijn bij een training van Ahmeds F2, starend naar een afgetrapt trainingsveld dat kennelijk veel te lijden heeft gehad (zie deze bijdrage waarin ik op dat veld een in mijn ogen toepasselijke Naam van Allah projecteer). Wachtend op m’n trein, starend naar een Bond poster (zie deze bijdrage). Kijkend vanuit mijn tuinstoel naar Kiné die haar grond verzorgt (zie deze bijdrage). [typische losse eindjes die ik rücksichtlos op mijn weblog heb gegooid]

Ik ben zelfs zo gericht op ‘stukjes schrijven’ dat ik bij het wakker schrikken (gisterenavond) automatisch naar mijn schrijfblok grijp (ligt altijd vlak naast me op het nachtkastje). Een kwestie van tijd voor ik mijn eerste bijdrage al dromend publiceer (slaapschrijven :-).

Oh ja, nog één zo’n vreemd moment van inspiratie.
Gisterenavond. Gezeten op mijn computerstoel (ja, waar anders :-) doe ik aan zikr, daarbij gebruik makend van de gebedsketting van mijn schoonvader (gekregen van Yaay Booy). Stilte alom en het klikken van de kralen klinkt helder. Plots hoor ik ook het klikken van een balpen, het is Ndoya die in afwachting van een telefoontje de pen ‘aan en uit’ zet. Het klinkt als een teller, zo eentje die PBT’ers gebruiken bij het spoor om bijvoorbeeld te tellen hoeveel passagiers er in een trein zitten. "Hé," denk ik. "Zou zo’n teller niet handig zijn om op een moderne manier aan zikr te doen? Compleet met een in te stellen eindstand. Dat zou wellicht RSI klachten bij moslims kunnen verminderen."
Gat in de markt! Incha Allah…

UPDATE
Kort na publicatie van deze bijdrage vertel ik Ndoya over dat gat in de markt. Blijkt dat-ie, in Senegal althans, reeds gevuld is. Op islamitische hoogtijdagen gebruiken velen een teller (waarop je inderdaad ook een eindstand kan zetten). Op dagen als tamxarit (ashoera) ben je uren bezig met het gedenken van Allah (zikr). Zo’n teller is dan praktischer dan de traditionele gebedsketting (zie bovenstaande foto) waar de kralen na lang gebruik, door het zweet, zo door je vingers kunnen glippen.

Zikr tikker

Online zijn er verschillende
tellers verkrijgbaar bij o.a.

Simplyislam.com
Alibaba.com
Alhannah.com
Islamicgoodsdirect.co.uk
Islamicjewellery.co.uk

Allah is ook Ad-Daarr, de Brenger van Nood

De juiste houding ten opzichte van deze naam is dat je je bewust bent van het feit dat elke tegenslag, elk probleem en ieder lijden van Allah afkomstig is en dat niemand buiten Hem daartoe in staat is.

tekst afkomstig uit "De 99 Schone Namen van Allah"

van Zahurul Hassan Sharib

Yàlla Yàlla Bay Sa Tool

Yàlla Yàlla Bay Sa Tool

Allah helpt alleen hen die zichzelf helpen

GAMOU 2007 Abdulwadûd bereidt zich voor (II)

Vrijdag 23 februari jl. nam ik mij voor om ter gelegenheid van de viering van de geboortedag van onze profeet Mohammed (vrede zij met hem) live en direct op de Senegalese radio, RFM 94.0 Dakar, soera 85 Al-Burûdj te reciteren (zie deze log). Allah’s Naam "Al-Wadûd" komt in deze soera voor, vandaar. In mijn log Soera 85 Al-Burûdj aya 1 van de zondag daarop, ga ik in op betekenissen van deze soera.

Een dag later krijgen wij het bericht dat mijn schoonmoeder is overleden en mijn voorbereidingen voor de Gamou 2007 zet ik direct op een laag pitje. Nu Mawloud incha Allah nadert (in Senegal staat het bekend als de ‘Gamou’ of de ‘Gamou de Tivaouane’) ben ik opnieuw gaan nadenken over mijn traditionele aandeel. Ik vind het niet meer gepast om soera 85 te reciteren, omdat ik die keuze had gemaakt met mijn eigen moslimnaam in het achterhoofd.

www.islamicity.com/MOSQUE/ARABICSCRIPT/AYAT/102/102_1.htm

Ik heb nu besloten om soera 102 At-Takaathur te doen en deze soera op te dragen aan de ziel van Yaay Booy, mijn schoonmoeder. Het moet mij die dag (30 of 31 maart incha Allah) dan wel incha Allah lukken om de studio van RFM te bereiken.

Middels onderstaande ingebedde player kun je luisteren naar de Mawloud uitzending van vorig jaar (10 april 2006), waarin allereerst Ndoya aan het woord komt die de groetjes doet aan Yaay Booy, haar moeder. Daarna kom ik aan het woord. Wegens problemen met de verbinding wordt later opnieuw contact opgenomen met de studio en kan ik fi sabilillah eindelijk mijn aandeel leveren. Komende Mawloud zal de incha Allah te reciteren soera direct worden opgedragen aan de ziel van Yaay Booy, moge zij rusten in vrede, amien.

www.dailymotion.com/video/xvqga_soura-allayl-par-abdulwadud-rfm-940

UPDATE D.D. 28 MAART 2013: luister via onderstaande YouTube player naar de bovengenoemde uitzending

www.youtube.com/watch?v=3pdfPPFZuJw

TV-tip : KRO (Nederland 2) 22.50 “Profiel” Ahmed Aboutaleb

UPDATE 15 MAART 2007: klik hier om de uitzending te bekijken

Soebhaan’Allah… Lente!

Nekeolv teh neget dnob

Nu ik elke maandag naar Nijmegen ga voor een bezoek aan een reïntegratiebureau, kom ik nog eens ergens. Mijn wereldje wordt groter zo en het breekt mooi de routine, opgebouwd in jaren van ZW (en sinds kort weer WW).

Op mijn ‘eigen station’ (ik heb er ruim twee jaar gewerkt als perronmedewerker) en op NS station Nijmegen kom ik de onvermijdelijke posters van de Bond tegen het vloeken tegen. Die nieuwe campagne van de Bond over het misbruik van de roepnaam "Jezus" valt op en is beter dan die papegaaiencampagne die ze jarenlang in diverse varianten hebben gevoerd.

Ook voor ons moslims is Jezus, a.k.a. Isa, belangrijk. Hij is immers één van onze profeten, dus die campagne zal een breed publiek aanspreken. Vreemd eigenlijk dat in de verschillende roepnamen die in de posterserie worden gebruikt geen moslimnamen als Ahmed, Abdul, Omar, etcetera voorkomen. In ieder geval ben ik deze namen in het oosten des lands nog niet tegengekomen op deze posters. Overigens levert de Bond op bestelling customized posters met roepnamen naar keuze (gat in de moslimmarkt?).

Maar voor je gaat denken dat dit een hallelujah verhaal over de Bond des Heils wordt, even het volgende. De Bond tegen het vloeken heeft subliminale boodschappen ontdekt in de klassieker "Oma’s aan de top" van K3 (toch onberispelijke Bond girls bij uitstek…) En ik maar denken dat het fenomeen backward masking behoort tot een ver verleden waarin je met je wijsvinger een 45 t single van Led Zeppelin of de Beatles probeert terug te draaien om verborgen boodschappen te kunnen beluisteren. Nee, backward masking is retro en vet cool!

Als speurneus naar blasfemie in de media doet de Bond goed en nuttig werk, maar volgens mij raken ze af en toe de weg kwijt (hyperfocus wellicht :-). Leest onderstaand citaat van de Bond en huivert.

www.bondtegenvloeken.nl/index.php?nieuwsID=34&paginaID=27

K3, Oma’s aan de top

Wij ontvingen een klacht over het nummer Oma’s aan de top. De klager meldde ons dat dit nummer een subliminale boodschap heeft. Wanneer het nummer omgekeerd beluisterd wordt is onder andere te horen: ‘Grote massamoord’ en ‘gvd (voluit) leuk’. De songs van K3 genieten een internationale bekendheid en worden vooral door kinderen veel beluisterd. Uiteraard brengt dat een verantwoordelijkheid met zich mee.

We vroegen K3 en producent Studio 100: "Hoe verklaart u dat, wanneer het nummer Oma s aan de top omgekeerd wordt gedraaid, onder meer de gvd-vloek is te beluisteren? Op internet vinden we diverse bronnen die dit bevestigen."

NB:
Uit de vele reacties die wij krijgen op het feit dat we deze brief hebben gestuurd, blijkt dat het misverstand leeft dat de Bond tegen het vloeken K3 beschuldigd heeft van godslastering. Dat is niet het geval. De Bond heeft naar aanleiding van een klacht (wij beluisteren dus niet op eigen initiatief liedjes achterstevoren) een open vraag gesteld aan K3 en Studio 100.

Een beleefde vraag om een verklaring voor het vreemde verschijnsel dat bij het achterstevoren afspelen van dit nummer niet een enkel woord, maar diverse woordcombinaties verstaanbaar zijn (waaronder bovengenoemde).

Al staat dit item onder de kop ‘Protesten’; het is in feite geen protest te noemen, maar het neerleggen van een vraag, zonder ook maar een enkele beschuldiging te uiten.

youtube.com/watch?v=WPdQrRs_nac&e
[NB : deze YouTube video bevat volledige vloeken in de 'ondertiteling' is niet meer beschikbaar]

Bij het bekijken van deze video bekruipt mij geen naar gevoel over de makers van het lied of over de uitvoerenden. Naar is pas dat er mensen zijn die zover gaan in hun ‘analyse’ van een liedje. Wat je wilt horen, zul je er ook uithalen. Illustreer je dat dan met een ondertiteling waarin vloeken compleet ongecensureerd voorkomen, dan schiet je je doel voorbij. Dan confronteer je de jeugd juist met blasfemie. Trouwens, zo’n CD is wel erg moeilijk achterstevoren te draaien, laat staan als "Oma’s aan de top" wordt beluisterd als een mp3- of ander bestand.

Loyaliteitsdebat speelt ook in leger

Kaasu Abdu

Zomaar een drinkbeker. Eén van duizenden. Gefabriceerd door Société Industrielle des Plastic (Siplast). Correctie: één uit duizenden.

Zomer 2002. We zijn in de wijk Këru Suuf Gaar te Rufisque, waar mijn schoonfamilie dan woonachtig is. Yaay Booy, mijn schoonmoeder, schenkt mij deze beker en noemt het direct Kaasu Abdu: beker van Abdou. Tijdens het ontbijt bereid door Yaay Booy (benn kilo baguette, een heel stokbrood – belegd met een dikke laag Chocoleca, chocoladepasta op basis van rauwe pinda’s, door de boutiquier om de hoek aangelengd met olie) drink ik er mijn kenkiliba uit. Da’s Senegalese thee. Je gooit een handje theebladeren in kokend water, even doorkoken, je giet het in een beker en klaar is Kiné.

Een autochtone Senegalees gooit er dan altijd nog van alles doorheen: Nido (volle melk poeder), Nescafé (oploskoffie) en uiteraard héél veel xoru suukër, suikerklontjes. Je tandglazuur vertoont direct barstjes bij de eerste slok als je dat zou drinken… Daarom maakt Yaay Booy op mijn verzoek altijd kenkiliba sans rax, pure thee met alleen een paar klontjes erin. Ik hou dan wel in de gaten of ze er niet stiekem een paar klontjes meer in gooit, want "anders is het niet te drinken hoor, Abdou" zegt ze altijd.
Eh waay, Yaay Booy, ndey saan… Wéétël na ma.

Soebhaan’Allah… Lente!

Valt er nog wat te lachen met die moslims

"Valt er nog wat te lachen met die moslims" is koud een paar dagen uit en de schrijver Abdulwahid van Bommel wordt nu al overstroomd door verzoeken om interviews in diverse media. In mijn woonplaats ligt het nog niet in de boekhandel. Het is dus even afwachten voor ik het lezen kan…

Ondertussen doe ik wat research in mijn archieven. Ik pak de complete, en enige, jaargang van het NMO kwartaalblad "Karavaan" erbij (1996). Snel gevonden is ook het stripboekje "Moella Nasroeddin" uit 1993, illustraties van Ybed, teksten van Abdulwahid van Bommel (ISBN 90-74792-01-4, Uitgeverij Oase). Humor loopt als een rode draad door Van Bommels benadering van islam, dat blijkt. Zelfs bij het leveren van kritiek. Zo heeft hij eens de gelauwerde nasheed zanger Ahmed Bukhatir omschreven als de Pakistaanse Frans Bauer. "Ik ben een musicus van huis uit, weet je," aldus Van Bommel. "Muzikaal gezien is het drie keer niets."

"Valt er nog wat te lachen in de islam?" vraagt Abdulwahid van Bommel zich in 1996 al af in het eerste tussenkopje van zijn artikel ‘De spijker van Gohâ′ (De Karavaan, nr. 1). Direct gevolgd door een sterk staaltje humor van het zwartste soort. "Op zoek naar humor in de wereld van de islam, kom ik twee moorden tegen. [...]" Het wordt serieus, wanneer Van Bommel verhaalt over de moord op twee (moslim-)columnisten. Dan wordt de toon van het stuk wat lichter en de tussenkopjes idem dito: Humor van de profeet – "Maak geen grappen met je broeder waarbij je hem belachelijk maakt" – Een huis zonder lach is donkerder dan een graf – Say cheese!

In het hele stuk staat Moella Nasroeddin centraal. Op de cover van De Karavaan staat hij afgebeeld zoals we hem het beste kennen, achterstevoren gezeten op een ezel. Zoals hij ook staat afgebeeld op het nieuwste boek van Van Bommel. "De humor van Nasroeddin is van alle plaatsen, tijden en leeftijden. [Hij] vrolijkt niet alleen mensen op maar houdt hen ook een spiegel voor, waarbij eigenschappen als eigendunk, gierigheid, afgunst, soms op indirecte wijze aan hun eigenaar worden onthuld." Het maakt mij allemaal erg nieuwsgierig naar ‘de nieuwe Van Bommel’. Ik hou je op de hoogte, incha Allah!

Pluk de dag, Gedenk te sterven

In de loop van de tijd heb ik aardig wat literatuur met tafsir verzameld, exegese zeg maar, koran-uitleg. Veel van die werken zijn mij cadeau gedaan in de tijd dat ik net moslim was geworden. Blij als ik was met deze gaven, stond ik er toen nog niet bij stil dat moslims zulke werken aan andere moslims schenken wanneer ze ze bijvoorbeeld zelf niet meer inkijken of raadplegen. Weggooien doe je niet. In het uiterste geval (bijvoorbeeld wanneer een boekwerk zwaar beschadigd of bevuild is, en het dus niet meer te gebruiken is) is het wel toegestaan om het te verbranden. Dat geldt in zo’n geval zelfs voor een exemplaar van de koran.

Een jaar of twee geleden heeft een Nederlandse buurman van mij (geen moslim) langs de kant van de weg een doos gevonden met diverse brochures over islam, compleet met korancitaten.

"Is dit misschien wat voor jou?" zegt hij op een dag, terwijl hij mij de werken toont.

"Zeker weten," zeg ik. "Geef die hele doos maar!"

Mash’Allah, zelfs als zulke werken worden weggegooid of bij het oude papier gezet, vinden ze incha Allah hun weg naar een moslim gewoon weer terug. Als is het via de handen van een niet-moslim. Machtig mooi, toch? Weer zo’n bewijs dat je open moet staan voor je niet-islamitische medemens. Je weet maar nooit wanneer en uit welke hoek een zegening kan komen, niet waar? (wèl waar :-)

Eigenlijk zou dit een stukje worden waarin ik alleen een hadith zou citeren, afkomstig uit die overbekende verzameling "Veertig Hadîs" van An-Nawawî. Denkend over het aardse leven versus gene zijde, naar aanleiding van het recentelijke overlijden van mijn schoonmoeder Kiné Niang, was ik op zoek naar een toepasselijke hadith die mij aan de ene kant moed in zou kunnen spreken en aan de andere kant mij wat zou kunnen leren (en daarmee jou, beste lezer). In mijn zoektocht ben ik al die bovengenoemde werken tegengekomen en, ja, dat doet terugkijken. Maar goed, to the point nu:

Hadith nummer 40 uit die verzameling van An-Nawawî (zie afbeelding onderaan deze weblogbijdrage) combineert perfect "Pluk de dag" met "Memento Mori", gedenk te sterven. Lees maar. Bismillah,

Hadîs 40

De zoon van ‘Omar (Allâh’s welbehagen zij met vader en zoon) heeft gezegd:
"De boodschapper van Allâh (Allâhs zegen en vrede zij met hem) pakte me bij mijn schouders en zei:
‘Leef in de wereld alsof je een vreemdeling of een reiziger bent’."

De zoon van ‘Omar (Allâhs welbehagen zij met vader en zoon) placht in verband hiermee het volgende te zeggen:
"Als het avond wordt, verwacht dan niet dat het weer ochtend wordt en als het ochtend wordt, verwacht dan niet dat het weer avond wordt¹. Als je gezond bent, moet je je op ziekte voorbereiden en als je leeft, moet je je op de dood voorbereiden."

Overgeleverd door Bochârî.
_________________________________________________________________
¹Als je iets goed kunt doen, doe dat dan meteen. Je weet niet wanneer je zult sterven.

klik hier om naar deze hadith te luisteren (Arabisch) RealPlayer
voor meer hadith in audio klik hier (Arabisch + uitleg in Engels)

klik op de afbeelding voor een groter formaat

Gelach :-(

Het gemis van een dierbare uit zich in bezigheden van alledag. Bij elk glas koud gemeentepils (0%) dat ik drink, denk ik luid lachend aan Yaay Booy en haar ndox bu sedd. Dat ik haar in mijn smeekgebeden niet meer noem bij hen die nog leven, maar bij hen die al overleden zijn, is echter een hard gelag.

Cééli yi baaxul

Soura 89 Al-Fajr, aya 19
…qui dévorez l’heritage avec une avidité vorace,…
…En gij verslindt het erfdeel in zijn geheel…

Bouki Ndiour Samb

Soura 92 Al-Layl, aya 8-10
Et quand à celui qui est avare, se dispense (de l’adoration d’Allah), et traite de mensonge la plus belle récompense, Nous lui faciliterons la voie à la plus grande difficulté
Maar hij die hebzuchtig en onverschillig is, en het beste verwerpt, Wij zullen hem naar moeilijkheden leiden

Mey ma ndox bu sedd, Yaay Booy!

Wat ik vooral mis van Yaay Booy, mijn vorige week overleden schoonmoeder, is haar humor. Met mijn kleine Wolof woordenschat kon ik mij bij haar altijd prima verstaanbaar maken, ook per telefoon zoals de laatste tijd, en in het geval van een grap van haar kant was ik goed in staat om verbaal de bal terug te kaatsen.

Practical jokes, daar was Yaay Booy ook goed in. Neem die keer dat we met z’n allen in Senegal waren tijdens de ramadan (kerstvakantie 2000-2001). Overdag had ze altijd zo’n typische Senegalese karaf van goedkoop plastic bij zich. Deze karaf had zij hoogstpersoonlijk gevuld met ijskoud water (ndox bu sedd). Voor het geval ik te dicht bij mijn vrouw ging zitten en er dingen zouden gebeuren die niet door de ramadan-beugel konden. Het was een uitdaging om haar bereidheid mij rücksichtlos af te koelen te testen, zonder daarbij grenzen te overschrijden. Uiteindelijk heeft ze de inhoud van de karaf nooit over mij hoeven uitstorten…

Stekker uit Onze Oemma

Marwan & Moena in spin-off

(Rotterdam, 7 maart 2007) Droevig nieuws voor al die lezertjes van het "leukste & leerzaamste blad voor kleine moslims". Met pijn in het hart trekt Anise deze maand de stekker uit het gedrukte exemplaar van haar kindje Onze Oemma. Het is één van de moeilijkste beslissingen die ze in haar leven heeft moeten maken, "maar nu de knoop doorgehakt is, voelt het goed," aldus Anise.

SPIN-OFF Financiëel is het niet meer te doen (te weinig betalingen van de kant van de abonnees) en qua advertenties heeft het ook niet willen vlotten. Maar mash’Allah doorzetster Anise zou Anise niet zijn wanneer ze geen doorstart zou maken. Met twee personages uit haar Onze Oemma, wel te verstaan. Marwan & Moena zullen incha Allah terechtkomen in een kinderboek, waarmee dit boek dus een spin-off wordt van Anise’s tijdschrift.

WEBSITE BLIJFT ONLINE Via OnzeOemma.nl zal het publiek op de hoogte gehouden worden. Het plan is om deze website wèl draaiende te houden en in te richten (voor zover dat al niet zo is) als een online archief van een selectie uit de afgelopen jaargangen van Onze Oemma. Wanneer er nieuws is over het incha Allah komende Marwan & Moena boek, zal dat op OnzeOemma.nl bekend worden gemaakt.

AFSCHEID Overigens wordt de uitgave van het gedrukte exemplaar van Onze Oemma in stijl afgesloten. Het hoofdthema is deze keer, hoe kan het ook anders, "Afscheid". Daarnaast loopt "shirk" ook als een rode draad door dit mash’Allah rijkgevulde afscheidsnummer. Een nummer om naar uit te kijken! www.onzeoemma.nl

Kopen! Kopen! Kopen!

"Valt er nog wat te lachen met die moslims"

een humorpamflet van Abdulwahid van Bommel

uitgeverij Bulaaq
ISBN 978 90 5460 143 2
160 blz. €14,50 in de boekhandel

voor meer informatie klik hier (gearchiveerde webpagina)

Moslima in hoenderhok :-)

Yaay Booy dem na – Orde van de dag

Weken geleden is mijn eerste afspraak gepland (geprikte datum 05-03-2007) met een medewerker van een reïntegratiebureau voor ADHD'ers. De dag ‘maandag 5 maart 2007′ als mijlpaal, want dan zal incha Allah mijn reïntegratietraject daadwerkelijk van start gaan met een oriëntatiefase. Die dag is ook de Achtste Dag van het overlijden van mijn schoonmoeder Kiné Niang geworden. zie mijn vorige log voor meer info

 Na veel wikken, wegen en overleg met Ndoya, heb ik besloten om vandaag toch ‘gewoon’ naar die eerste afspraak te gaan. Werken is een vorm van aanbidding (van Allah), zo heb ik geleerd. Nou, dan is, in mijn optiek althans, het zoeken naar werk óók een vorm van aanbidding van Hem. Allah is het altijd waard te aanbidden, wanneer en waar dan ook.

Vanmiddag, koud terug van het reïntegratiebureau, haal ik de kids van school en zie Kiné met haar prachtige verjaardags-kroon naar buiten gaan. Dan weet ik: we zijn weer overgegaan tot de orde van de dag. Hoe die orde, die structuur, over enige tijd er uit zal zien (met betrekking tot werk), daar ben ik heel benieuwd naar. Yàlla rekk la xam

Yaay Booy dem na – Jour No. 8, le jour du Miraas “ontroerend goed”

Op de Achtste Dag van de geboorte van een kind krijgt het een naam en wordt deze samen met de iqama en de azaan bij het kind ingefluisterd. Het kind kun je dan bij de naam noemen, hij of zij is dan niet meer ‘de pasgeborene’.

Op de Achtste Dag van het overlijden van iemand, worden de goederen van ‘de pasoverledene’ herverdeeld onder familieleden. Wat zij niet nodig hebben, gaat naar behoeftigen. Dit staat in Senegal bekend onder de noemer ‘Miraas’.

Vanavond zal incha Allah het roerend goed van Yaay Booy worden herverdeeld. Dit alles onder auspiciën van een aantal familie-oudsten in huize Kiné Niang. Naar verwachting gaan de spullen alleen over in naam, maar blijven ze gewoon waar ze zijn.

‘Miraas’, een belangrijke dag in het rouwproces dat de nabestaanden doormaken. Vol ontroering en onmisbaar om het verdriet een plaats te kunnen geven. Gezamenlijke koranrecitatie, een Kaamil, maakt ook deel uit van deze dag. Zo’n Kaamil kan overal ter wereld worden gehouden, op verschillende plaatsen tegelijk. Naast de Kaamil in huize Kiné Niang te Rufisque, Senegal, en bij familie in Frankrijk en de Verenigde Staten, zijn er ook kennissen van ons die hier in Nederland enkele tientallen kilometers verderweg wonen en de intentie hebben uitgesproken om vandaag bij hun thuis óók een Kaamil te houden en dat op te dragen aan de ziel van Yaay Booy. Mash’Allah!

Yaay Booy dem na – Hoe Kiné jr. rouw en vreugde combineert

Overgaan tot de orde van de dag. Kids zijn daar heel goed in. Daar kan ik soms zo jaloers op zijn :-)

Neem onze ‘kleine’ Kiné nou. Vandaag is ze mash’Allah zeven jaar geworden. Uiteraard geven we geen feestje, maar wel een paar kadootjes. De kindervreugd over een simpel kado doet nu extra deugd. Kiné gaat helemaal op in de pop (het maakt kirrende geluidjes als je het stevig knuffelt). Ze zet de pop zelfs naast me neer wanneer ik na het gebed soera Al-Fatihah en elf keer soera Al-Ikhlaas reciteer, opgedragen aan de ziel van Yaay Booy. Op zo’n hele simpele manier weet ze rouw en vreugde te combineren.

Alhamdulillahi Rabbil ‘Aalamien

Yaay Booy dem na – Stof tot nadenken

Mash’Allah, er gaan wat telefoonkaarten doorheen deze dagen. Er wordt niet alleen gebeld met familie in Senegal maar ook met familie in Frankrijk en de Verenigde Staten. Velen van hen hebben al eerder naar ons gebeld om ons te condoleren met het overlijden van onze (schoon/groot)moeder: warmte en steun van een afstand. Het liefst zou je elkaar in de armen willen vallen en in de ogen kijken maar dat is nu geen optie. Roeien met de riemen die je hebt dus: telefoon en internet (nee, we hebben helaas nog geen Skype of videochat o.i.d. :-).

Van alle condoléances die we alhamdulillah hebben mogen ontvangen, is mij het meest bij gebleven die van een Senegalese oom uit de VS. Natuurlijk is het zwaar zo’n belangrijk iemand als Yaay Booy te verliezen, maar "slecht nieuws mag je het niet noemen," aldus de oom:

"Allah bepaalt wie gaat en wie (nog even) blijft, vergeet dat niet. Dus zeg, zelfs bij het overlijden van een dierbare, ‘Alhamdulillah!’ ‘Alle lof aan Allah!’ [...] De mens is vol van het begrip ‘paradijs’. Maar met alle vreugde over het vooruitzicht op een eeuwig leven in weelderige tuinen waar rivieren stromen, vergeet doomu Adama één ding. Wil je naar het paradijs, dan is de dood een voorwaarde."

Stof tot nadenken…

Yaay Booy dem na – Hoe Kiné jr. haar mama troost

Yaay Booy (Kiné sr.)

M'n dochter Kiné (Kiné jr.) heeft twee kleuterjuffen. De één geeft les van maandag tot en met woensdag, de ander donderdag en vrijdag.

Gisterenochtend bij het naar school brengen van de kids, leg ik ook juf nummer twee uit over het overlijden van Kiné Niang, Kiné′s Senegalese oma.

"Heb je haar goed gekend?" vraagt de juf aan Kiné.

"Ja, van de video!" zegt ze monter [ze heeft haar twee keer in het echt gezien, maar dat kan ze zich niet meer herinneren - dat was in de kerstvakantie van 2000-2001 en de zomervakantie van 2002].

"Nou, je mama zal vast veel verdriet hebben. Weet je wat? Ga maar iets moois voor mama maken. Begin maar alvast."

Ik ga de klas uit en zwaai door het raam, zoals altijd. Maar Kiné ziet me niet staan, druk bezig met één of ander knipselwerkje. Ben benieuwd…

Gisterenmiddag. Tussen alle ouders sta ik te wachten bij de kleuteruitgang van ‘mijn school’. Zondag a.s. (net vóór de dag van miraas, de Achtste Dag van het overlijden van Yaay Booy, komende maandag) wordt Kiné incha Allah al zeven jaar! Dankzij logopedie, een jaartje extra kleuteren en extra begeleiding op school, kan ze zich nu prima verwoorden, mash’Allah.

"Kijk, papa! Moet je ‘s zien wat ik voor een kado voor mama gemaakt heb!" roept ze wanneer ze nog in de rij staat, klaar om de juf een handje te geven.

Ik zie een groene strook crêpe-papier met een papieren vlinder erop. "Mooi grasveld met een vlindertje erop," zeg ik.

"Nee, dat is de verpakking," zegt ze even later. "Er zit een kroon in, papa. En die is voor mama, omdat ze zo verdrietig is."

Verjaardagen worden bij kleuters gevierd met liedjes en een traktatie, uitgedeeld door de jarige die daarbij een kroon draagt, speciaal op maat gemaakt door de dienstdoende juf. Dat zal hebben meegespeeld met de kado-keuze van die incha Allah bijna-jarige Kiné… [morgen, 4 maart, wordt ze incha Allah 7 jaar]

Thuis wordt de maat van de kroon bepaald, die fixeer ik dan met twee nietjes en… klaar is de kroon! Ja, die Kiné weet hoe ze haar mama moet troosten :-)

onderste twee foto's: Ndoya met kroon op

Yaay Booy dem na – Smeekgebed voor Kiné Niang “Moge zij aankomen in het Paradijs! (Amien)”

Yàlla na tàbbi Àjjana! (Amiin)

Yaay Booy dem na – Tour de Tëngeej

MATER FAMILIAS ‘Yaay’ betekent ‘moeder’ in het Wolof. ‘Booy’ is een toevoeging die affectie aanduidt. ‘Moedertje’ of ‘Moedertje Lief’ is Kiné Niang, dit Yaay Booy, voor iedereen. Een echte mater familias, zeker na het overlijden van de pater familias, El Hadji Maguette Birama Sarr. Yaay Booy is een echte Meer die thuis in Tëngeej (de Wolof benaming voor Rufisque, een stad nabij Dakar) bij de grootfamilie wordt gerespecteerd. En voor mijn gevoel ìs ze nog steeds de mater familias, daarom schrijf ik dit stukje alleen in tegenwoordige tijd (waar nodig voltooid tegenwoordige tijd).

YAAY BOOY’S RECHTERHAND Aïda, een kleindochter van Yaay Booy, is al jaren haar rechterhand. Ze begeleidt haar zelfs naar de markt, zeker bij het slechter worden van Yaay Booy’s gezichtsvermogen.
Een operatie aan de ogen is gepland maar wordt om voor mij onbekende redenen telkens uitgesteld. Verliest ze de moed? Uiteraard niet, mash’Allah, want daar heet ze immers Yaay Booy voor, moed-er. Voor de periode ná de operatie koopt ze bijzondere stoffen en kleding, waarbij ze continu aan Aïda vraagt naar de kwaliteit, de kleuren en de opdruk.

"Aïda, meid, wanneer mijn ogen incha Allah weer in orde zijn, gaan we samen een Tour de Tëngeej doen. Gekleed in mooie kleuren."

HEMELS KARWEI Maar Allah heeft een ander plan. Kortgeleden op de ngente (baptème, doopfeest) van haar nieuwste kleinkind wordt ze ziek (de vader van het kleinkind is ‘Zorro’, wat staat voor Mansour, hij is haar jongste kind, Yaay Booy’s caat). Ze wordt opgenomen in een kliniek te Rufisque. Een paar dagen later gaat ze achteruit en Zorro begeleid haar in de ambulance naar Hôpital Principal te Dakar. Na enkele dagen intensieve zorg gaat het beter. Wat is Aïda blij! Maar desgevraagd laat ze weten Yaay Booy niet te willen opzoeken.

"Incha Allah komt ze snel thuis. Dan is het niet leuk als ze haar nieuwe stoffen en dito kleding verkreukeld aantreft. Al kan ze ze niet goed zien… Ik ga het allemaal strijken en met cuuraay [wierook] geuren."

Aïda pakt een strijkbout, vult het met gloeiend houtskool, bedekt het eerste stuk stof met een beschermende doek en begint met een hemels karwei. Tijdens het strijken wordt ze gebeld. Haar wordt verteld dat Yaay Booy is overleden. Met pijn en moeite voltooid ze de arbeid.

YAAY BOOY’S RECHTERHAND TOT IN DE DOOD Aïda is de rechterhand van haar grootmoeder tot in de dood. Wanneer Ndoya belt om haar opgebaarde moeder toe te kunnen spreken, is het Aida die haar GSM bij een oor van Yaay Booy houdt zie mijn bijdrage over Yaay Booy van eergisteren. En die Tour de Tëngeej dan? In geuren en kleuren?

TOUR DE (TËN)GEEJ Op de dag van de begrafenis stopt er een busje voor de buurtmoskee van de wijk Thiokho, gelegen aan de rue Ousmane Socé Diop. In een aparte ruimte van deze moskee ligt Yaay Booy opgebaard op een soort ‘brancard’. Omwikkeld met de traditionele witte doeken waarin ze ook begraven zal worden. Yaay Booy wordt het busje in gebracht waar ze haar in het midden leggen. Aan weerszijden zijn stoeltjes waarop haar kleinkinderen plaatsnemen. In een hoekje van het Enkele Reis busje (zo worden ze daar genoemd: Bus ‘Voyage Sans Retour’) liggen netjes opgevouwd de door Yaay Booy in de loop der tijd gekochte stoffen en kleding. De kleinkinderen bedekken haar ermee en zo maakt Moedertje Lief de door haar zo verlangde Tour de Tëngeej. Maar sans retour. En geen brutale apprenti die als in een car rapide je toeschreeuwt "Fo jëm?" "Waar ga je heen?" Nee, de bestemming ligt vast: de begraafplaats in de wijk Diokoul. Direct gelegen naast de geej (het strand), de graven bedekt met schelpen:

graven worden aangeduid met simpele ‘naambordjes’,
op de foto het bordje van Birama, de man van Yaay Booy

Yaay Booy dem na – Soera Al-Ikhlaas opgedragen aan de ziel van Kiné ‘Yaay Booy’ NIANG

CONDOLÉANCES Mash’Allah. Reeds op de dag van het overlijden van Yaay Booy zijn er vrienden langsgekomen. Door sommigen worden we al gecondoleerd maar onze moslimvrienden komen alleen om te delen in ons verdriet. Wij moslims condoleren immers pas na de begrafenis.

ZWARE DOBBER Het avondgebed wordt die dag een zware dobber. De gehele dag heb ik mij goed kunnen houden. En móeten goed houden, want als kilifa moet ik mijn vrouw en kinderen tot steun zijn. Een sterke houvast zijn. Een houvast met een masker van vastberadenheid op (terwijl ik soms ook niet weet wat te doen). Goed, terug naar dat avondgebed.

HOUDGREEP In de regel neem ik soera Al-Ikhlaas en soera Al-’Asr als extra soera’s mee in het gebed (salaat). Deze keer kies ik de wat ‘langere korte’ soera Ash-Shams (de Zon) als extra soera in de eerste rakaat. Want licht hebben we nodig als duister het hart in een houdgreep heeft.

WAPENEN Het kost me echter veel moeite de recitatie van deze soera te voltooien. Mijn tranen en de vele brokken in de keel zitten in de weg. Tja, je kunt jezelf nog zo goed wapenen en in moeilijke tijden een masker op doen om je goed te houden tegenover je vrouw en kinderen. Maar tegenover Allah…

VECHTEN De salaat is iets tussen de mens en Allah, daar zit verder niets of niemand tussen. Een masker heb je dan niet nodig, daar kijkt Hij toch dwars doorheen. Vechtend tegen de tranen (jihadoennafs!) spreek ik de aya’s hakkelend uit. Tegen het eind van de soera heeft het Woord van Allah mij gekalmeerd en gaat de rest van het gebed zonder horten en stoten.

AL-IKHLAAS Na afloop zegt Alioune, met wie ik samen gebeden heb, dat het goed is om een aantal malen soera Al-Ikhlaas te reciteren en dat dan op te dragen aan een overledene. "De één doet twaalf keer Al-Ikhlaas, de ander elf keer. Maar dat maakt niet uit. Het gaat om de intentie om de overledene respect te tonen middels het Woord van Allah." Zo gezegd, zo gedaan.

"Het is voor mannen en vrouwen een vrome daad graven te bezoeken. Men kan daar soera Ya-Sien, soera At-Takaazoer of éénmaal soera Al-Fatihah + elfmaal soera Al-Ikhlaas lezen. Dit schenkt men aan de zielen der doden. Men kan overal op de wereld een stuk koran lezen en het aan de zielen van de doden opdragen, dit is niet aan plaats gebonden."

(een fragment uit "Kom tot het gebed" van imam Abdulwahid van Bommel)

UPDATE D.D. 16 JANUARI 2013:
Helaas is de opname waarin mijn kinderen en ik ter ere van Yaay Booy de soera's voordragen niet meer beschikbaar.

UPDATE D.D. 1 JANUARI 2014:
De opname is vanaf heden weer beschikbaar via deze weblogbijdrage.