Zoekt en gij...

Komt één van de vrouwen van een soefi leermeester een stoffenzaak binnen.
"Doet u mij maar acht meter van die stof daar."
"Wat gaat u er van maken?"
"Een nachtpon voor mij als een cadeau voor mijn echtgenoot."
"Wat?! Dan is acht meter echt veel te veel!"
"Niet voor mijn man, hoor. Hij zoekt liever dan dat hij vindt."

[klik HIER voor de originele versie van deze mop,

mij toegestuurd door Beliefnet.com]

Poule des doods

Ruim een uur geleden geboeid gekeken naar een reportage van Netwerk over eenzame uitvaarten in Amsterdam en een groep dichters, waarvan de leden bij toerbeurt worden gevraagd om een gedicht voor een eenzame overledene te maken en dat gedicht tijdens de uitvaartceremonie voor te dragen. De reportage valt met de deur in huis: Simon Vinkenoog draagt een zgn. ‘muurgedicht’ van eigen hand voor, ook bekend als deel van een ander gedicht van Vinkenoog dat door de website Epibreren.com "Nova-gedicht" wordt genoemd. Ik leg Yande tijdens het kijken uit, dat deze meneer zo’n beetje de Nederlandse poëzie in persona is. Dáár kijkt ze van op.

"Ik dacht dat het zomaar een man was, beetje vreemd als een soort zwerver."

"Hij werd thuis geïnterviewd, hoor. Incha Allah over een paar jaar wanneer je op het voortgezet onderwijs zit en een boekenlijst hebt en zo: geheid dat er dan iets van hem op die lijst staat."

"Had ik niet gedacht," zegt Yande en ze bekijkt de man nog eens goed terwijl de reportage mij in zijn greep blijft houden.

"Kijk meisje, je kan er nog zo apart of bijzonder of vreemd uitzien, dat wilt niets zeggen over je kunnen. Kijk maar naar die ene man van Idols 3, Harm heet hij. Hij heeft een goede stem maar drinkt wel heel erg veel alcohol [dit werd bij 'Idols' in beeld getoond en hij sprak er openlijk over; A.] – dat is behoorlijk haram, kan ik je zeggen. Hij doet zijn naam Har(a)m dus wel eer aan."

"Papa…!" Mijn mash’Allah grote meid wordt wel eens moe van mijn eeuwige neiging om met woorden te spelen.

"Wat ik wil zeggen, meisje, is dat dat soort mensen mij duidelijk maakt, dat je dus echt niet op uiterlijk of schijnbaar gedrag mag afgaan. Dat betekent niet dat ik nooit mensen daarop beoordeel. Integendeel. Maar dan is er gelukkig wel zo’n televisieprogramma als dit, dat mij eraan herinnert hoe het ook al weer hoort."

www.netwerk.tv/index.jsp?p=items&r=netwerk&a=207702

Al dat beweegt, zal in beweging blijven
Erop en of eronder, een keus is er niet
Niets dat beklijft en alles zal verdwijnen
Je leven een vuurwerk
Of niet
Memento Mori
Verdom de oorlog
Beziel de vrede

Simon Vinkenoog

UPDATE D.D. 2 JANUARI 2014
Luister via deze audioplayer naar dit 'muurgedicht':
archive.org/details/Vinkenoog [een Wat een vondst! bestand]

Islam, liefde en seksualiteit

Zojuist ontdekt op Zinweb.nl: een mp3 van een interview met Abdulwahid van Bommel voor het programma "Tendens" van Radio Gelderland (een programma van Rinus van Warven) – dit naar aanleiding van zijn boek "Islam, liefde en seksualiteit". De datum van uitzending is helaas niet vermeld. De lengte van het interview(fragment) is 4 min 47 sec.
Om het te kunnen beluisteren klik je op deze link:
rtsp://streams.omroep.nl/ ikon/nvo/bommel.mp3

"Mahon unsen heilant"

Op de bonnefooi door Etymologie.nl crossen kan opzienbarende resultaten opleveren. Bij het raadplegen van een lemma van een woord dat begint met de h, zie ik in de linkerkolom van de webpagina ook het woord ‘Heiland’ staan. Echt een christelijke term, maar toch klik ik op dat woord, want "je weet het nooit of het een nieuw inzicht oplevert". De gehele lemma van ‘Heiland’ vind je onderaan dit stukje. Maar waar het mij om gaat, is de context waarin het betreffende woord voor het eerst (voor zover bekend) in het Nederlands werd opgeschreven (een literaire tekst uit de periode 1220-1240):

"Mnl. in mahon unsen heilant ‘Mohammed, onze verlosser’[1220-40; CG II, Aiol]."

De profeet Mohammed (vrede zij met hem) is alles voor de moslims, behalve een Heiland; hij (vrede zij met hem) heeft géén Goddelijke status, is géén Messias en wordt zeker niet door moslims aanbeden. Het is Allah die door hen aanbeden wordt. Er is geen andere god dan Allah en Mohammed is de dienaar en boodschapper van Allah. Ik word nu wel heel erg benieuwd naar hoe – in een Nederlandse literaire tekst uit de dertiende eeuw, nota bene – dat woord ‘heilant’ in verband wordt gebracht met ‘mahon’. Trouwens, voor vele Nederlanders is Mahon niet meer dan een vakantiebestemming op het eiland Menorca. [Nou já, Abdul, nu begin je wel vrij ònzinnig te associëren, hoor]

Wordt vervolgd? [ik bedoel hier of ik nog meer bijdragen zal gaan wijden aan etymologie] Ik weet het niet. Etymologie is interessant, maar een onbekend gebied voor mij (ik zou maar verdwalen). Incha Allah stuur ik de redactie van Etymologie.nl eens een email met een vraag om nadere uitleg over de oorsprong van die bewuste Nederlandstalige literaire tekst. Zo zie je maar, mijn keuze voor islam zit de belangstelling voor mijn eigen Nederlandse wortels niet in de weg. Integendeel, zou ik zo zeggen :-)

[ik besluit om vóór plaatsing van dit stukje toch nog even wat research te doen door de trefwoorden 'mahun', 'mohammed' en 'mahomet' in te tikken in de Google zoekmachine - daarbij stuit ik op een webpagina van Flonnet.com]

"The name Mahound or sometimes Mahoun, Mahun, Mahomet, in French Mahon, in German Maohmet, which was synonymous with demon, devil, idol, was invented by the writers of Christian play cycles and romances of 12th Century Europe. In these writings Muhammad does not appear as a prophet or even anti-prophet, but as a heathen idol worshipped by the Arabs."

Bron : www.flonnet.com/fl1824/18240760.htm

De literaire tekst waarin wordt gesproken over ‘mahon unsen heilant’ komt wellicht uit één van die "Christian play and romances", maar dan van de 13e eeuw. Heel naar om op die manier met de anti-islamitische wortels van mijn voorvaderen geconfronteerd te worden. In de vorige eeuw is die denigrerende naam "Mahound" trouwens nog gebruikt voor een personage in een roman die veel stof heeft doen opwaaien (wat heet).

CITAAT UIT ETYMOLOGIE.NL

Heiland zn. ‘Verlosser, Zaligmaker’ categorie: leenwoord, geleed woord Mnl. in mahon unsen heilant ‘Mohammed, onze verlosser’ [1220-40; CG II, Aiol], Here Heilant [ca. 1400; MNW]; vnnl. dat ick de Heere ben, dijn Heylandt [1562; van Dalen-Oskam 2000]. Oorspr. het tegenw.deelw. van Duits heilen ‘gezond maken, redden’, hetzelfde woord als Nederlands → helen 1. Vergelijk voor de uitgang → vijand.
In de oude taalfasen alleen: os. hēliand, hēland; ohd. heilant; oe. hǣland.
Heiland wordt meestal gebruikt als vertaling van christelijk Latijn salvātor ‘redder’ (bij salvāre ‘gezond maken, redden’, zie → safe 1 ‘veilig’), zelf weer een leenvertaling van Grieks sōtḗr  (bij sṓizein ‘redden’) in het Nieuwe Testament. In de Middelnederlandse periode blijft het woord vooral beperkt tot de oostelijke dialecten; algemener zijn synoniemen als behoudere [1285; CG II, Rijmb.], heilgever [15e eeuw; MNW]; levendichmaker [1464; MNW], salichmaker, verlosser, gesontmaker [1488; MNW] en in het onl. neriando ‘heiland’ [10e eeuw; W.Ps.] bij het werkwoord neron ‘redden’ (zie → genezen). Ook Kiliaan (1599) noemt heyland nog "Duits, Saksisch, Rijnlands". De Statenvertaling (1637), in navolging van de Deux-Aesbijbel (1562), gebruikt het woord elf maal, alleen in het Oude Testament, in negen gevallen ter aanduiding van God, in de andere twee ter verwijzing naar de komende Messias, voor christenen Jezus Christus. In latere bijbelvertalingen zijn weer andere keuzes gemaakt. Zo gebruikt de protestantse vertaling van het NBG uit 1951 Heiland alleen in het Nieuwe Testament en verwijst ermee naar God of naar Jezus. In de katholieke Willibrord-vertaling (1995) komt Heiland niet voor, meestal wordt redder gebruikt. Dat laatste geldt ook voor de Nieuwe Bijbelvertaling van 2004.

mnl. Middelnederlands (1200-1500)
vnnl. Vroegnieuwnederlands (1500-1700)
os. Oudsaksisch (voor 1100)
ohd. Oudhoogduits (voor 1100)
oe. Oudengels (voor 1100)
onl. Oudnederlands (800-1200)

UPDATE D.D. 11 MAART 2013: Alhamdulillah is de website Etymologiebank.nl wèl gratis toegankelijk. Klik op deze link voor meer info over 'Heiland': www.etymologiebank.nl/trefwoord/heiland

“De heidenen kenden geen afgoden”

Sinds begin januari heb ik een nieuwe provider en een nieuw emailadres èn een nieuw IP-adres. Daardoor heb ik gisteren voor de tweede keer een gratis éénmalige zevendaagse proeflicentie kunnen aanvragen bij Etymologie.nl. Het vinden van het woord ‘falie’ heeft toen geresulteerd in het stukje Moslima’s en hun falie. Vreemd trouwens dat het Franse woord voile (sluier) niet in deze lemma van ‘falie’ wordt aangehaald. Soit, met behulp van Etymologie.nl kan ik weer een weekje vrij (zinnig) associëren met woorden en begrippen. Daar gáán we weer:

Van de Gothische missie in Zuid-Duitsland… Bij mijn queeste op zoek naar bijzondere omschrijvingen en betekenissen van Nederlandse woorden vandaag het trefwoord ‘afgod’ ingetikt. Het blijkt een woord te zijn dat afkomstig is van de (middeleeuwse) Gothische missie uit Zuid-Duitsland. Als klap op de vuurpijl wordt de beschrijving van het woord (lemma heet dat officiëel) afgesloten met het volgende: "Het woord is beperkt tot de continentale Germaanse talen en is daar een product van de christelijke missie. In tegenstelling tot monotheïstische godsdiensten als christendom, jodendom en islam kenden de ‘heidenen’ geen afgoden".

…naar de Franse missie in Senegal (20e eeuw). De Franse missie heeft bij de Diola’s ook sporen in de taal nagelaten. Tijdens mijn verblijf in de Senegalese regio Casamance van november 1995 zing ik op een blauwe zondag mee met het kerkkoor van het dorp Tendième. Félix, mijn gids uit het naburige dorpje Djimakakor – waar ik op dat moment verblijf – maakt er deel van uit. Het is zijn taak om de teksten van de gezangen te beheren en bij uitbreiding van de bezetting van het koor teksten te kopiëren (lees: over te schrijven met een balpen). Het uitpluizen van de betekenis van de teksten zou een hels karwei monnikenwerk zijn geweest, dus daar heb ik mij toen niet aan gewaagd. Ik ben er wel achtergekomen, dat de teksten zijn gemaakt door Diola’s ten zuiden van de rivier de Casamance. Zij spreken een ander soort Diola dan Félix en zijn streekgenoten. Vele Diola’s zijn polytheïsten gebleven. De oppergod (astaghfiroellah) van hun pantheon heet Ataw, of voluit: Ataw Emit. Dàt is nu, moge Allah mij beschermen, de benaming geworden voor God in de religieuze gezangen van de katholieke Diola’s. Hoe zit het dan, bedenk ik me ineens, met Diola’s die zich tot de islam hebben bekeerd?

EEN CITAAT UIT ETYMOLOGIE.NL

Afgod zn. ‘valse godheid’ categorie: leenvertaling, geleed woord Mnl. afgod ‘heidense god’ [1240; Bern.]. Vormingen uit → af en een zn. zijn ongebruikelijk; meestal gaat het om vormingen uit afleidingen van werkwoorden of bijvoeglijk naamwoorden (zoals aflaat). Mogelijk is het een leenvertaling van het Gotische bn. afguþs ‘goddeloos’ bij het zn. afgudei ‘goddeloosheid’. Het woord zou uit de Gotische missie in Zuid-Duitsland stammen en daar het negatieve voorvoegsel af- hebben gekregen. Het zou dan een onzijdig abstractum zijn met als betekenis ‘het goddeloze’, letterlijk ‘wat van god weg is’.

Os. afgod; ohd. abgot (nhd. Abgott); ofri. afgod (nfri. ôfgod naast ûngod). Het woord is beperkt tot de continentale Germaanse talen en is daar een product van de christelijke missie. In tegenstelling tot monotheïstische godsdiensten als christendom, jodendom en islam kenden de ‘heidenen’ geen afgoden. Literatuur: E. Karg-Gasterstädt (1945) ‘got und abgot‘, in: Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur 67, 420-433 Fries cognaat: ôfgod.

UPDATE D.D. 11 MAART 2013: Alhamdulillah is de website Etymologiebank.nl wèl gratis toegankelijk. Klik op deze link voor meer info over 'afgod': www.etymologiebank.nl/trefwoord/afgod

Moslima’s en hun falie

Kom ik laatst in de buurtsuper een koppel tegen. Een man en een vrouw van ver afkomstig. Kennissen die beiden mash’Allah ieder op hun eigen wijze hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van mijn geloofsbeleving. Ik ken de jonge vrouw niet anders dan traditioneel gekleed, compleet met hoofddoek. Zij heeft mij eens een boekje gegeven met daarin smeekgebeden, voor elke dag van de week een hele serie om op te zeggen. Ik probeer mij een weg te banen tussen de mensen (in deze buurtsuper is het altijd druk) en dan zie ik de man. Ik roep zijn naam en zie dat hij met zijn kinderen is en met, ja wie eigenlijk? Het is een jongedame in degelijke moderne kleding. Zou hij een ander… De vrouw draait zich om en ik kijk in het opgemaakte gezicht van… Mash’Allah! Zo had ik zijn vrouw nog nooit gezien. Mash’Allah.

Voor ik een vraag kan stellen, zegt de man, dat het ligt aan de tijd waarin we leven. Helaas was het er de situatie niet naar om tussen de pakken melk en potten pindakaas neer te gaan zitten en een boom op te zetten over moslimhaat, stel je voor dat de rij voor de kassa een duit in het zakje zou doen. Zou een pracht van een stukje voor mijn weblog opleveren natuurlijk, maar dat wil ik het koppel niet aandoen. In hun geboorteland hebben ze al genoeg op hun lazer gekregen, want twee islamstromingen op één moslimkussen, daar ligt sjeytân tussen, is daar de heersende mening. Zijn ze daar nu helemáál belatafeld? Op je lazer, op je falie, waarop dan ook – als men in de huidige maatschappij denkt dat je moslim bent, ben je de pisang. Met name moslima’s die door hun kleding direct herkenbaar-zijn-als. Mijn vrouw heeft en hoeft geen sluier, hoofddoek of anderszins. Dat is ze gewoon, dat is ze gewend, zoals de meeste moslima’s uit haar geboorteland. Zijn moslima’s het gewoon, het gewend, om juist wèl die traditie te volgen, dan is dat prachtig toch? Eenheid in verscheidenheid. Tegenwoordig kun je als moslima op je falie krijgen als je het durft om nog een sluier of hoofddoek te dragen. Wees trots op dat stuk stof! Want het is meer dan dat!

EEN CITAAT UIT ETYMOLOGIE.NL

1. falie zn. ‘sluierdoek’ categorie: leenwoord Mnl. faile ‘soort mantel’ [1240; Bern.], faelge in Ic sal u gheuen draghen .xxx. rocke ende faelgen der toe ‘ik schenk u 30 overkleden en bovendien mantels om te dragen’ [1285; CG II, Rijmb.], falie [eind 14e eeuw; MNW]; vnnl. falie ‘vrouwenmantel zonder mouwen, gedragen over schouders en hoofd’ [1599; Kil.]. In de moderne taal nog vooral in de uitdrukking op zijn falie krijgen ‘een pak slaag krijgen’ [1872; WNT verteren I].

Wrsch. ontleend aan Frans faille ‘lange sluier, hoofddoek’ [1250-1300; Rey], waarvan de herkomst onbekend. Van dit oorspr. Noord-Franse woord wordt echter ook wel gezegd dat het uit het Nederlands is overgenomen (MNW, NEW), maar de Middelnederlandse vormen tonen steeds een gepalataliseerde -l-, die kenmerkend is voor het Frans, en de vernederlandste vorm falie dateert pas van later. Frans faille staat misschien in verband met faillir < Latijn fallere, zie falen. Concreet (volgens Guiraud): via een Waals zn. faille ‘tekort, opening’ > ‘textiel met losse mazen’, vergelijkbaar met Provençaals falho ‘net’ en faio ‘gedeelte van een geweven stof waar de mazen minder fijn zijn’. Fries cognaat: faalje.

< is ontstaan uit of ontleend aan> is geworden tot, of uitgeleend aan
zn. zelfstandig naamwoord
mnl. Middelnederlands (1200-1500)
vnnl. Vroegnieuwnederlands (1500-1700)

UPDATE D.D. 11 MAART 2013: Klik op deze link voor meer info over 'falie': www.etymologiebank.nl/trefwoord/falie

Bedekte termen

Indekken
Yande en Ahmed hebben al de leeftijd waarop ze niet direct alles eruit flappen. Openheid en koppigheid in ruime mate aanwezig hoor, daar niet van. Maar ik merk dat ze, om zich in te dekken, soms proberen mijn ‘gebruiksaanwijzing’ naar de letter volgen (niet te doen). Dat most niet maggen natuurlijk, maar het is de praktijk op dit moment. Kiné daarentegen zal het een kosjere worst wezen wat mijn handleiding is. Vragen of ik doof ben als ik er weer eens met mijn hoofd niet bij ben, op ongelegen momenten mij overladen met hardhandige knuffels – zij gaat gewoon haar gang.

Ont-dekken
Zo heb ik met haar ook nog een andere noot te kraken: het extra bedekken van het lichaam alvorens te gaan bidden. Dat gaat hier thuis zoals au pays: de meeste vrouwen in Senegal hebben geen typische islamitische hoofddoek of iets dergelijks, behalve zij die behoren tot een ‘import’ moslimgroepering als de Ibadou Rahmaan. Maar is het tijd voor één van de verplichte gebeden, dan wordt na de rituele wassing een ruime rok om de dagelijkse kleding gewikkeld plus een groot omslagdoek voor over het hoofd en de rest van het bovenlichaam (in mijn tijd als "vers bekeerde moslim" zag ik bij een Indonesische moslimsgemeenschap dat ze daar heel handige doeken voor hadden met elastiek en zo, makkelijk aan en uit te doen). Vaak genoeg wil Kiné meebidden, vaak genoeg werpt ze de omslagdoek af, als het even kan wanneer we net begonnen zijn.

Bedekken
Na het bidden zeg ik dan, dat ze zich als meisje behoort te bedekken wanneer ze bidt. Ja, het is soms moeilijk een evenwicht te vinden tussen "geen dwang in de religie" en doen wat de uitoefening van diezelfde religie tot een ritueel maakt. De kracht van zo’n spi-ritueel zit ‘m naast de geestelijke dimensies tevens in de praktijk van vaststaande houdingen, bewegingen, teksten en andere voorschriften. Trouwens, wanneer ieder z’n gang zou gaan bij die houdingen en bewegingen, zou het bij een gezamenlijk gebed een zootje worden: dominostenen die vallen richting de qibla – iets voor het Guinness (oeps) Book of Records? Met alle gekheid op een stokje, dat zootje zou geen gezicht zijn.

De omslag
In deze koude tijden draag ik meestal een behaaglijke ‘palestijnensjaal’. Niet als statement hoor – het is meer jeugdsentiment (ergens in het boekje "Het aanzien van 1986" kun je mij vooraan zien lopen bij een demonstratie – ik was zo’n tiep met kisten en kleren uit de één of andere dump, de helft van mijn hoofd kaal geschoren, heftig stinkend naar patchouli en een echte fan van de pretpunk-band Kikkerspuug, wereldberoemd in Utrecht). Mijn sjaal hangt altijd over mijn stoel voor de computer, vlakbij mijn bidhoek. In de regel gebruik ik die dan als omslagdoek voor Kiné (wanneer het ‘mevrouw’ blieft natuurlijk :-). Om onverklaarbare redenen heeft ze dat symbool van mijn jeugdsentiment slash symbool van mijn nieuw gekozen religie ineens verkozen tot knuffel. Voor het slapen gaan, pakt ze de sjaal, vouwt ‘m een paar keer tot een knuffelbaar pakje en legt ‘m vóór de fatihah alvast bij haar kussen. Mash’Allah! Nou, dat bedekken voor het bidden zal incha Allah geen issue meer zijn. Soms biedt een oplossing zich gewoon aan en hoef je niet te zoeken…

Berenboer

"Astaffoellah," zegt Kiné en kijkt me heel lief aan.

Volgens mij probeert ze iets goed te maken. Het is gisterenavond, bedtijd, en we zitten op de rand van haar bed, klaar om de fatihah op te zeggen.

"Astaffoellah," zegt ze nog eens.

Salaat al-’Asr, het namiddaggebed, heeft ze die dag met mij meegedaan. Ze heeft dan nòch de armen langszij (zoals de tijani’s in Senegal meestal doen), nòch de linkerhand op de borst met de rechterhand erover heen. Nee, Kiné heeft de handen gevouwen zoals bij de verrichting van een gebed door een christen. Dà′s niet de bedoeling, meid! Zoals de terugkerende bezoeker inmiddels weet, laat ik haar behoorlijk vrij tijdens de salaat. Ze is nog jong, wanneer ze aan het spelen is tijdens het bidden, laat ik haar. Maar de vingers verstrengeld zoals ik deed toen ik nog klein en hervormd was? Nee. Ik richt me tot haar en leg haar uit hoe het hoort. Dan begin ik de salaat opnieuw. Kiné staat naast me, maar nu brommend met haar armen over elkaar heen.

"Astaffoellah!" roept ze nu wat harder. Ik schrik wakker uit mijn overpeinzingen.

"Wat is er, Kiné?"

"Mijn beer heeft boer gelaten. Hij zegt geen ‘Astaffoellah’."

Het is al weer zo’n twee maanden geleden, dat ik Yande, Ahmed en Kiné met de jaargang 2 nummer 2 van het kindertijdschrift Onze Oemma op de schoot, uitleg welke zinnen je in welke situatie moet zeggen. "Wat zeg je wanneer?" heet het stukje. Als je een boertje laat, zeg je "Astaghfiroellah" (moge Allah het me vergeven). Door het leuke tekeningetje met de stripballon ("BURP" in grote letters) is ze dat nooit vergeten.

"Papa, ben je doof of zo?" Nee, papa is aan het peinzen.

"Eh, wat ga je nu doen dan?" zeg ik en ik kijk haar aan. Ik ben er weer helemaal bij.

"Nou, kijk maar," zegt ze. Ze vleit zich tegen me aan en kijkt naar haar oversized knuffelbeer. "Zie je, hij laat weer boer."

Ze gaat naar ‘m toe en zegt dan in zijn plaats "Astaffoellah!". Nou, Kiné, mash’Allah. Klasse! Jij bent mijn eigen knuffelbeer…

Honderden doden bij hajj in Mekka

Voor meer info kun je terecht op o.a. deze websites:
ABCnews.com – Aljazeera.net – BBC.co.uk – CNN.com – Foxnews.com - Katholieknederland.nl – Nosjournaal.nl – NRC.nl – Nu.nl – Rewmi.com

Voor videomateriaal kun je terecht op o.a. deze websites:
CBSnews.com (Al-Arabiya) – BBC.co.uk – CNN.com – NOSjournaal.nl – RTL.nl

Baard

Na jaren van afwezigheid keert een jonge student, in zijn vaderland geschoold op een zeer conservatieve islamitische universiteit, vanuit de VS terug naar zijn roots om de familie te bezoeken.

"Waar is je baard gebleven?" vraagt zijn moeder als ze hem ziet.

"Moeder," zegt hij, "in de VS draagt niemand een baard."

"Maar hou je je wel aan de vijf dagelijkse gebeden?"

"Geen tijd voor, moeder. Druk, druk, druk."

"Maar eet je dan wel halal voedsel?"

"Moeder, in de VS is het heel erg moeilijk om echt halal te blijven eten."

De oude vrouw denkt even na en fluistert dan in de oor van haar zoon, "Maar Ali, vertel me eens. Ben je nog wel besneden?"

[klik HIER voor de originele versie van deze mop-met-een-baard,

mij toegestuurd door Beliefnet.com]

Een avondje voor de buis

Beeldbuisbagger

Af en toe kijk ik mee met Ndoya wanneer ze geconcentreerd haar soaps volgt. Drie stuks volgt ze inmiddels: ATWT, B&B en GTST. Vanavond is Ndoya er niet en om een beetje bij haar te zijn, stem ik in mijn eentje af op de nieuwste soap in haar verzameling, Muñeca Brava, een Argentijnse soap. Het is pure beeldbuisbagger maar al beschouwend wel te pruimen. Bij het kijken naar de luxe in de serie èn in de reclames, denk ik met name aan de Senegalese kijkers. Voor het merendeel van hen is niet alleen de in deze serie tentoongespreide luxe onbereikbaar, maar zijn zelfs ook de prodùcten die worden aangeboden tijdens de reclameblokken onbereikbaar. Triest, maar het is de realiteit. Stoffige binnenplaatsen waar lawaaiige grootfamilies zich rond de gammele kijkbuis hebben geschaard, komen dan in mijn hoofd op. ATWT, B&B en GTST beschouw ik niet als beeldbuisbagger. Bij deze soaps ben ik met name gefascineerd door het web van verhaallijnen. Wie is toch die opper-spin die de grote lijnen in de gaten houdt en waar nodig meteen weet in te grijpen? Ik weet het niet maar wat lijkt me het een wereldbaan! Valt bij het samenstellen van de NS dienstregeling één treinstel weg dan heeft dat zijn weerslag op de gehele dienstregeling; ik stel mij zo voor dat dat ook geldt voor soaps die hebben te kampen met vertrekkende acteurs en productionele tegenvallers. Maar… that’s not a problem but a challenge.

Met de botte bijl

Ik stem af op RTS1 maar geen soap in sight. Aangenaam verrast ben ik wanneer net een ingelaste uitzending is begonnen: "L’opération Peaux de moutons Tabaski 2006". Ik ga er voor zitten want ik verwacht een avondvullende uitzending, zoals bij de veille du ramadan. Niets van dat alles. Na zo’n 15 minuten zijn gastheer Elizane Ndiaye en de drie genodigden (waaronder een imam uit Ndoya’s geboorteplaats Rufisque) klaar, lijkt het. Muñeca Brava wordt dan toch nog uitgezonden. Met de botte bijl ingekort, dat wel. De reclames ontbreken gelukkig niet. Ben je gewend aan die gelikte, dichtgekitte shxt van onze ‘ontwikkelde’ nationale en commerciële zenders, dan zijn de reclames zoals uitgezonden op RTS1 een verademing; helemaal als die boodschappen ergens midden in een sleutelscène worden gekwakt. De crème de la crème van het Senegalese amusement prijst dan in ambachtelijk vormgegeven filmpjes diverse producten aan. Plotsklaps kapt de RTS zonder genade de aflevering af (het journaal komt eraan gestormd) en zorgt daarmee voor een onbedoelde cliffhanger.

Helder voor de geest

Ik besluit bij RTS1 te blijven hangen in de hoop nog een religieuze uitzending mee te pikken waar ik wat aan heb, hetzij koran-exegese (tafsir) in het Frans of koran-recitatie. Mij staat nog helder voor de geest een televisieuitzending uit 2000: het was mijn eerste ramadan in Senegal (da’s pas een uitdaging :-) en RTS1 toont twee jongetjes die unisono een soera reciteren. Mash’Allah! Alle toonwendingen en pauzes gaan gelijk, alsof de RTS in split screen dezelfde jongen laat zien. Mijn mond valt open van verbazing. "Hé, Abdul yaw!" roept Ndoya en houdt haar handpalmen bij mijn mond, zoals bij een doa, en strijkt dan met de handpalmen over haar gezicht, zoals na een doa. Een Senegalese gewoonte wanneer iemand zijn mond openhoudt zonder iets te zeggen.

Wat een weer

Wanneer tot overmaat van ramp een reportage wordt getoond over Parijs-Dakar 2006 en even later de Senegalese Erwin Krol zijn weerpraatje houdt, hou ik het voor gezien, maar wanneer dan de overzichtskaarten van het weer in de rest van de wereld worden begeleid door een Senegalese tophit van Fatou Laobé (Labat) lig ik een deuk (dat zie ik Erwin Krol nog niet doen met een nummer van pak ‘m beet Marco Borsato of zo) en blijf daarom toch nog even hangen. Het is een televisie-avond die mijn aandacht niet heeft vastgehouden maar mijn mash’Allah gave van vrij associëren alle ruimte heeft gegeven. Leuk voor zo’n stukje als dit, maar wat moet ik ermee voor een stukje dat ècht valt onder de noemer "Islam in mijn dagelijks leven"?

Praatjes bij plaatjes

Na 'Erwin Krol' begint de film "La Vie avant le Prophète", een film waarin de tijd van de djahiliyya wordt verbeeld, dat is de tijd van onwetendheid op het Arabisch schiereiland vóór de komst van de profeet Mohammed (vrede zij met hem). Het is een afstandelijke film, want de beelden zijn alleen voorzien van een voice-over. Een praatje bij een plaatje dus. Het sleurt je niet direct mee zoals die ene belangrijke ‘islam film’ Al-Risalah (zie de filmposter in de linkerkolom van deze webpagina). Vervolgens schotelt RTS1 de kijkers een film voor over het Fatimidisch kalifaat van Egypte: een kalifaat van jaren her en dus ver weg van mijn bed en qua onderwerp ver weg van de door mij zo gewenste koran-exegese in het licht van onze moderne tijd. Tegen middernacht laat ik RTS1 maar even voor wat het is. Volgende keer beter? Incha Allah…

Vegetariër èn moslim (II)

Nee, wij zijn thuis geen vegetariërs, zei ik al eerder. Ik zal het ook nooit meer worden (die tijd heb ik ècht gehad). Maar het kan zeker geen kwaad om – al was het alleen maar uit nieuwsgierigheid en zeker nú met het offerfeest voor de deur – kennis te nemen van de ideeën van moslims die uit overtuiging vegetariër zijn (geworden). Kijk maar eens op IslamicConcern.org, "Islamic Concern : Animals in Islam".

Zie ook mijn logs
Nee, ik ben geen vegetariër van 18 mei 2005
Vegamoslims?! van 30 maart 2005
Vegetariër èn moslim (I) van 24 januari 2005
Ahmed vegetariër af van 23 januari 2005

Shabbat, Hajj, Christmas

Vanavond surf ik tot bedtijd wat op de bonnefooi over het web. Gezien de actualiteit laat ik de zoektermen ‘hajj’ en ‘swf’ eens los op de zoekmachine van Google. Ergens op de tigste pagina van de enorm lange lijst met zoekresultaten kom ik een flash bestand (swf) tegen van een Israëlische website voor kinderen. Ik klik op de link en ben blij verrast door de eenvoud van het spelletje dat vanzelfsprekend het naast elkaar bestaan van verschillende geloven toont. De swf is afkomstig van een website waar kinderen Engels kunnen leren. Bepaalde instructies, zoals die op de webpagina van de betreffende swf, zijn er in het Hebreeuws en het Arabisch. CHECK IT OUT!

Dat de "white clothing" die hoort in het vakje "Hajj" niet juist is (geen ihram maar een soort wit overhemd met lange mouwen) doet er niet toe. Het feit dat hier even een groot statement wordt gemaakt in een klein kinderspel is waar het om gaat. Mash’Allah!

waves.galim.org.il/tales/aladdin/unit2/step1

Doa? Mwoâh...

De net aangenomen jonge oestaz van een koranschool heeft moeite met het combinatieslot van de voorraadkast. Zijn voorganger had hem bij de overdracht ook de cijfercombinatie doorgegeven, maar wat was die combinatie ook al weer? In verwarring komt de jonge oestaz de werkruimte van de imam binnen gestormd en vraagt om hulp. De imam komt mee en begint aan het slot te draaien. Na de eerste twee cijfers houdt hij even op en staart voor zich uit. Dan kijkt hij naar zijn handpalmen en prevelt wat, alsof hij een smeekgebed (doa) doet. Vervolgens draait hij het slot naar het laatste cijfer en opent de voorraadkast. Vol ontzag staart de oestaz naar zijn werkgever.

"Mash’Allah, mash’Allah. Wàt een imaan. Allah soebhana wa ta’ala heeft uw doa dírect verhoord!"

"Mwoâh," zegt de imam, "Ik las alleen maar hardop, hoor. Die combinatie staat op mijn handpalm geschreven."

klik op deze link voor de originele versie van deze mop,

mij per email toegestuurd door Beliefnet.com

Hotelramp Mekka

Meer info via o.a. deze websites: Aljazeera.net, CNN.com, Foxnews.com

UPDATE D.D. 8 JANUARI 2006 De genoemde Haarlemmer is naar alle waarschijnlijkheid ene Maimoun Kishouhi, aldus Nu.nl. Via die website kan ook een videoreportage van de nasleep bekeken worden, klik daarvoor op deze link. Op Maghreb.nl kunnen reacties op dit gebeuren worden achtergelaten. In een artikel van Abdel Ilah Rubio voor AD.nl wordt Khadija el Azzouzzi aan het woord gelaten die vlakbij de ravage, in een ander hotel, onderdak heeft als hajja-in-spé.

Les meilleurs voeux de Jacky (Dunyaa FM mp3)

Vanochtend vroeg heb ik dan eindelijk de gehele ochtenduitzending van Dunyaa FM kunnen opnemen (met Audacity). Een uitzending vol zikr, doa’s en recitatie. Deze uitzending zal ik incha Allah binnenkort met jullie kunnen delen als mp3 (zie button ‘Soundbites’ in de menukolom).

Voor aanvang van de genoemde uitzending heb ik nog het staartje meegepakt van een nachtelijke uitzending waarin diverse BS’ers (Bekende Senegalezen) hun beste wensen uitspreken voor het jaar 2006. Als laatste is aan de beurt de komiek Jacky (woonachtig op het voormalige slavendoorvoereiland Gorée, onder de rook van Dakar – inderdaad, deze naam komt van het Nederlandse Goeree). Aan zijn accent te horen is hij geen Senegalees, Ivoriaan wellicht. Hoe dan ook, deze komiek heeft zijn hart en ziel gestort in zijn boodschap voor 2006 (verkeerde hij in kennelijke staat?). Ik hoop dat je het Frans machtig bent, dan kun je incha Allah ook ervaren hoe deze komiek zijn wensen voor 2006 vorm geeft. In het kort is het een peptalk voor geheel Afrika. In zo’n vijftien minuten (af en toe onderbroken of aangevuld door een animateur) passeren aids, slavernij, het westen en andere heikele onderwerpen de revue. Mash’Allah, heel bijzonder!

Klik op het Dunyaa logo om de mp3 van Jacky te kunnen downloaden. Scroll dan naar beneden en je vindt de download-link "Your download is ready". Via deze link kun je de uitzending beluisteren of downloaden. LET OP : ik heb de mp3 ge-upload bij een gratis file host (iHud.com). Dat betekent naar alle waarschijnlijkheid dat deze mp3 file slechts TIJDELIJK beschikbaar is. Dus: wees er snel bij. Succes!

UPDATE 5 JANUARI 2007
Vanaf nu kun je Jacky via onderstaande player beluisteren. Klik op PLAY en ik neem je mee terug in de tijd (2 januari 2006):

www.dailymotion.com/video/xw0q7_jacky-s-meilleurs-voeux-sur-dunyaa_news

UPDATE 10 MAART 2013:
Helaas zijn alle audiobestanden die ik op Dailymotion heb geüpload (zoals dit Jacky fragment) niet meer te beluisteren. Ik heb het fragment nog wel op een CD die door ouderdom niet meer is af te spelen...

A skeleton from Abdul’s closet

Het is winter 1998/1999. Ndoya, Yande en Ahmed zijn net overgekomen vanuit Senegal. We wonen dan nog vier hoog vlakbij station Purmerend Overwhere – niet echt een omgeving waar Ndoya kan acclimatiseren na een vermoeiende reis. Wat ook niet helpt is de houding van haar echtgenoot, ondergetekende dus. Ik mag dan al ruim tweeëneenhalf jaar moslim zijn op dat moment, maar nog steeds een typische toubab in hart en nieren. Met name als het gaat om gastvrijheid of, beter gezegd, het ontbreken daarvan. Inderdaad, Abdul haalt hier een skeleton uit zijn closet. Leest en huivert.

Hoe háál ik het in mijn botte hoofd…

Het is winter 1998/1999 èn ramadan – ik heb een collega van mijn werk in Amsterdam (De Nederlandsche Bank) op bezoek, een Nederlandse moslima. De iftaar is daar en als een echte toubab haal ik het in mijn botte hoofd om na het uitreiken van één enkele dadel haar de deur te wijzen met die in Nederland oh zo bekende dooddoener "We gaan eten dus…". Astaghfiroellah!

In Senegal gaat het verhaal dat toubabs je een krant in de hand duwen wanneer je het waagt ze tegen etenstijd te bezoeken. "Dat klopt dus," denkt Ndoya dan stomverbaasd, "maar in dit geval was het een dadel." Het heeft Ndoya veel tijd, geduld en hoofdbrekens gekost, maar step by step heeft ze mij opgevoed tot de man die ik nu ben. Mash’Allah.

David en Ali

David en Ali zijn wat aan het kletsen.
Dan betrekt plots het gezicht van Ali en hij zegt, "Ze gaan me morgen opereren."
David: "Oh, wat gaan ze doen dan?"
Ali: "Me besnijden!"
David: "Deden ze bij mij toen ik een paar dagen oud was."
Ali: "Deed het pijn?"
David: "Ach, een jaar lang kon ik niet lopen!"

[klik HIER voor de originele versie van deze mop,

gevonden op Beliefnet.com]

Bismillah

Haroun heeft een reuzehonger en valt direct aan wanneer zijn moeder de soep opdient, waarop zijn vader hem eraan herinnert dat hij eerst "Bismillah" moet zeggen alvorens te gaan eten.

"Niet nodig hoor, papa," zegt het jochie. "Mama kan goed koken."

[klik HIER voor de originele versie van deze mop,

gevonden op Beliefnet.com]