De dienaar van de boodschapper (UPDATED)

Laatst in de trein. Ik lees de verzameling "Veertig Hadîs" van An-Nawawî en ineens valt mij wat op bij hadith no. 13. Het gaat me niet om de naam van de overleveraar maar om de titel die hij meekrijgt:

Khaadimoe Rasoeloellah
de dienaar van de boodschapper van Allah

‘An Abie Hamzata Anas ibn Maalik, radiyyallahoe ‘anh, khaadimi rasoelillahi,salallahoe alayhi wa sallam, ‘ani-Nabiyy, salallahoe alayhi wa sallam, qaal:"Laa you-minoe ahadoekoem hattaa yoehibba-l-akhiihi maa yoehibboe-l-nafsih."Rawaahoe-l-Boegaariyy, wa Moeslim. [hadith no. 13, afkomstig uit "Veertig Hadîs" van An-Nawawî - Oase, Den Haag]

VERTALING Volgens Aboe Hamza Anas ibn Mâlik (Allâh’s welbehagen zij met hem), de dienaar van de boodschapper van Allâh (Allâhs zegen en vrede zij met hem) heeft de profeet (Allâhs zegen en vrede zij met hem) gezegd: "Niemand van jullie gelooft (werkelijk) totdat hij voor zijn broeder wenst wat hij voor zichzelf wenst." Overgeleverd door Bochâri en Moeslim. [hadith no. 13, afkomstig uit "Veertig Hadîs" van An-Nawawî - Oase, Den Haag]

BAMBA’S STATUS
De eretitel Khaadimoe Rasoel[oellah] heb ik tot voor lezing van deze hadith alleen gekend als een titel van Ahmadou Bamba, de oprichter van de Senegalese moslimbroederschap der mouriden. Zijn volgelingen dichten hem soms de status van een profeet toe, soms zelfs een goddelijke status – astaghfiroellah. Bij een verblijf in Senegal bezoek ik vlak voor vertrek naar Nederland een familie in de wijk die tegen het vliegveld aan ligt. Gevraagd naar de qiblah (de gebedsrichting) toont de vrouw des huizes mij een muur. A-oezoe billahi! De qiblah wordt in dit huis aangegeven door een meer dan levensgrote muurschildering van Bamba. Vele mouriden dragen een ketting met een afbeelding van diezelfde Bamba, met als onderschrift ‘Allah’, in het Arabisch.

ANAS IBN MALIKS STATUS
In een voetnoot bij hadith no. 13 wordt in de genoemde uitgave van Oase de titel ‘de dienaar van de boodschapper van Allah’ als volgt uitgelegd:

"Anas ibn Malik was, toen hij nog een jongeman was, de bediende van de profeet en heeft talloze ahadis overgeleverd. Hij wordt dikwijls de 'de dienaar en de vriend van de boodschapper van Allâh' genoemd."

ERETITEL VOORBEHOUDEN AAN DE METGEZELLEN?
Ik krijg de indruk dat ‘Khaadimoe Rasoel’ een titel is, die alleen voorbehouden is aan enkele metgezellen van de profeet (vrede zij met hem) of wellicht alleen aan de metgezel Anas ibn Malik. Dat zou betekenen dat deze titel voor iemand als Bamba ongepast is, daar hij zeker geen metgezel van de profeet genoemd kan worden.

VRAAG
Mash’Allah, ik heb de luxe om voor bepaalde vragen ook een geleerde in Senegal te kunnen raadplegen. Al eerder heb ik Abdoul Aziz Kébé een vraag gemaild (zie mijn bijdrage Faith & Fatih van 29 april jl.), een paar dagen geleden heb ik het opnieuw gedaan. "Is het toegestaan in islam om iemand anders dan een metgezel van de profeet de eretitel Khaadimoe Rasoel te geven?" zo vraag ik aan Kébé. Incha Allah krijg ik binnenkort een antwoord, die zal ik dan als een update onderaan deze bijdrage plaatsen.

Voor alle hadith uit de verzameling van An-Nawawî in AUDIO
kun je terecht op deze pagina van mijn weblog (RealPlayer nodig)

UPDATE 30 juli 2007
Vanavond heb ik een antwoord ontvangen van Abdoul Aziz Kébé. Mash’Allah, tot nu toe heb ik hem nog nooit op een onvertogen woord kunnen betrappen, ook niet in zijn antwoord op mijn vraag zoals hierboven weergegeven. Dit is de complete tekst van zijn email, gevolgd door een vertaling.

Assalamu alaykum
Il n’y a rien qui interdit à quelqu’un de s’arroger le titre de Khâdim ar-Rasûl, pourvu que cela soit en conformité avec la mission prophétique de transmettre le message divin et d’inviter à sa compréhension et à son application. Etre khadim ar-Rasûl peut signifier un idéal pour quelqu’un, une ambition à servir la cause du Prophéte, c’est une lourde responsabilité mais c’est une ambition d’excellence.
Par contre, on ne peut pas admettre le titre de khadim ar-Rasûl pour quelqu’un si ce dernier n’est pas strict avec le message et le modèle prophétiques.
Dieu est le plus savant, qu’Il nous couvre de ses grâces!

Assalaamoe Aleikoem
Niets verbiedt iemand om de titel van Khaadimoe Rasoel aan te nemen, vooropgesteld dat het gebeurt conform de profetische missie van het overbrengen van de Goddelijke boodschap en het uitnodigen tot kennis nemen en toepassing [van deze boodschap]. Khaadimoe Rasoel zijn kan voor iemand een ideaal betekenen, een ambitie om de zaak van de Profeet te dienen; dat is een zware verantwoordelijkheid maar [ook] een bewonderenswaardige ambitie.
Aan de andere kant, men kan de titel van Khaadimoe Rasoel niet toelaten voor iemand als die persoon niet strikt omgaat met de profetische boodschap en het profetische voorbeeld.
God is de Alwetende, moge Hij ons overladen met Zijn genade!