En générale...

Senegal is geen democratie. Zeker nu de hoogbejaarde president Abdoulaye Wade (86 jaar inmiddels) aan de touwtjes trekt en hij aan het begin van zijn tweede vijfjarige ambtstermijn zijn zoon Karim al klaarstoomt om zijn baan als marionettenspeler over te nemen. Sinds de verkiezing van Wade een aantal jaren geleden zijn de onderlinge verhoudingen tussen de verschillende moslimbroederschappen er niet beter op geworden. Als uitgesproken aanhanger van de broederschap der mouriden blijft Wade deze beweging bevoordelen. Neem nu de constructie van een nieuwe "Grote Moskee" in Dakar. Reeds in november 2005 is de eerste steen gelegd en de voltooiing nadert nu met rasse schreden. Belangrijkste geldschieter: president Wade.

RÉPUBLIQUE LEBOU
Er is maar één echte Grote Moskee te Dakar. Deze moskee behoort historisch gezien toe aan het Lebou volk en religieus gezien aan de tijani broederschap. De grote imam (‘grand Serigne‘) van deze moskee is tegelijkertijd de leider van de République Lebou, in feite een islamitische staat maar dan zonder de fysieke grenzen, daar tijdens de Franse kolonisatie het Lebou territorium door de Fransen is geconfisceerd (de Lebou is het eerste volk dat, in een heel ver verleden, op het schiereiland waar nu Dakar ligt, zijn intrek nam). Veel conflicten over terreinen in de regio Dakar die hedentendage spelen, vinden hier hun oorsprong.

EN GÉNÉRALE
Kritiek op de heersende macht kan je duur komen te staan. Een aanslag op je leven (zoals bij ex-politicus Talla Sylla) of ‘gewoon’ een gevangenisstraf - mensen denken wel tig keer na voor ze ongezouten kritiek leveren op Wade c.s. Maar in Senegal hebben ze daar wel een oplossing voor: praten in het algemeen, parler en générale. Zo heeft de Actie van Islamitische Solidariteit (ASI) in een verklaring, aan het eind van het vierde jaarlijkse ASI congres, verborgen kritiek geleverd op de innige banden tussen president Wade en kalief Saliou Mbacké, religieus leider van de mouriden. Wade wordt niet bij name genoemd, Mbacké evenmin, maar kenners van de Senegalese maatschappij weten dat de pijlen op hen zijn gericht. Seneweb.com heeft een artikel overgenomen van Nettali.com waarin verslag wordt gedaan van dat congres.

Des intellectuels dénoncent la manipulation des confréries et la décadence morale de la jeunesse
www.seneweb.com/news/article.php?artid=11215
www.nettali.net/spip.php?article4082
[klik hier voor een back-up in Word van dit artikel]

De redactie van Seneweb.com noemt het beestje wel bij de naam door de plaatsing van een foto bij het artikel. De op de foto afgebeelde moskee (zie afbeelding hiernaast) is namelijk die van de stad Touba, het religieus centrum van de mouriden. De nieuwe "Grote Moskee" van Dakar zal een kopie worden van deze moskee.

"Sénégal : "La future grande mosquée mouride de Dakar sera pour tous les musulmans" selon Abdoulaye Wade
www.senactu.info/Senegal-la-future-grande-mosquee,3351
[klik hier voor een back-up in Word van dit artikel]
"'La grande mosquée mouride de Dakar sera au bénéfice de l'islam, du prophète ainsi que de tous les musulmans', a déclaré le chef de l'Etat au lancement des travaux de la dite mosquée."

Wade kan wel blijven herhalen dat de moskee er is voor alle moslims, maar de mouriden (inclusief Wade?) zien dat (eigenlijk) anders. Neem maar eens een kijkje op één van de vele Senegalese mouride websites, HTcom.sn. Daar staat het volgende artikel:

UNE NOUVELLE GRANDE MOSQUEE A DAKAR
www.htcom.sn/spip/article.php3?id_article=545
[klik hier voor een back-up in Word van dit artikel]
"Lieu stratégique, cette place est devenue par la force des choses, un lieu de ralliement et un cadre qui abrite de très grandes manifestations à l'échelle du Mouridisme [...]"
Daarnaast siert onderstaande banner het HTcom.sn artikel:

Die "Grote Moskee" komt er dus speciaal voor de mouriden. Dat moge duidelijk zijn, zeker wanneer deze de naam krijgt van Bamba, de oprichter van deze broederschap. Terwijl de stad Tivaouane (waar de kalief van de tijani broederschap zetelt) vaak moet bedelen om wat steun voor simpele zaken als verbetering van de infrastructuur, strooit president Wade met geld wanneer het Touba en de mouriden betreft.

STEVIGE BEWOORDINGEN
Even terug naar het Seneweb.com artikel. Zoals bij alle artikelen kan ook hier worden gereageerd. Nou, dat doen de lezers met verve. En wanneer de soep helemaal heet wordt opgediend, schakelt men pas echt over op het Wolof. Zo heeft ene Ass Djibril Diagne vanuit Spanje in puur Wolof een reactie geplaatst die er niet om liegt. Hij gebruikt geen schuttingwoorden maar haalt in stevige bewoordingen uit naar een anonieme lezer die kalief Saliou Mbacké voor een godfather uitmaakt. Diagne zegt dat de familieleden van deze anonieme lezer afstammen van Ibliss (satan), een voor Senegalese begrippen grove belediging maar ik moet zeggen dat ik een glimlach niet kon onderdrukken bij het lezen ervan. De genoemde reactie van Diagne is geplaatst op 12 juli 2007 om 19:01:53 (zie onderstaande link voor het artikel en de reacties).

www.seneweb.com/news/article.php?artid=11215

PARTIJEN BIJ ELKAAR BRENGEN
Ik vraag me met rede af hoelang de welbekende rust en terughoudendheid van de tijani’s bewaard kan worden. Senegal heeft weer iemand nodig als serigne Abdoul Aziz Sy ‘Dabaakh’ (de tien jaar geleden overleden kalief van Tivaouane), iemand die partijen bij elkaar kan brengen en door iedereen, van welke broederschap dan ook, wordt gerespecteerd. De huidige woordvoerder van de tijani’s serigne Abdoul Aziz ‘Junior’ heeft al een paar keer laten zien dat hij zijn positieve invloed kan laten gelden als het om conflictbeheersing gaat. Incha Allah zet hij de lijn van ‘Dabaakh’ voort.

_________________________________________________________

Voor meer informatie over het Lebou volk kun je o.a. hier terecht:

Histoire et organisation politique des Lébou dans la presqu'île du Cap-Vert et à Yoff (Unesco.org)
www.unesco.org/csi/pub/papers2/yoff6.htm

HISTORIQUE DU PEUPLE LEBOU DE YOFF
www.cresp.sn/ecoyoff/Ecomusee/siteweb/intro.htm