Het interview met Abdulwadûd uit herfst 1996

met de plaatsing van onderstaand interview nam ik in december 2003 mijn weblog officiëel in gebruik – destijds heb ik het verdeeld over een aantal logs, wat de leesbaarheid niet ten goede kwam – daarom nu de (bijna) complete tekst in één keer

WAT BEZIELT MIJ?

Het bekeringsverhaal van Abdulwadûd gevat in een interview afgenomen door imam Abdulwahid van Bommel

 

Het overgrote deel van dit televisie-interview is in de zomer van 1996 opgenomen in het Sarphatipark, Amsterdam, omringd door bomen, beschenen door de zon, fonteingeklater en eendengesnater op de achtergrond: een perfecte lokatie om over de Schepper en Zijn Schepping te praten.

DEEL ÉÉN – DIE SATANISCHE WERKING

imam A. van Bommel

Imam Abdulwahid van Bommel Vandaag gaan we op bezoek bij Abdulwadûd. Tijdens een bezoek aan Senegal is hij zo onder de indruk van islam geraakt, dat hij zelf nu een hele nieuwe moslim is geworden.

Abdulwadûd Louws

Abdulwadûd Louws Laatst heb ik de complete Sahih Moeslim gekocht – dat is een verzameling overleveringen over de profeet Mohammed (vzmh). Daarin staat een overlevering die mij echt raakt; vrij vertaald komt het er op neer, dat als de oproep tot het gebed klinkt, dat sjeitan dan als de duvel maakt dat-ie weg komt – maar dat hij weer komt aangeslopen als je aan het bidden bent. Hij probeert je dan andere gedachten in het hoofd te brengen, dan de gedachten aan Allah (swt). Nu, dat is nu precies zoals ik het ook ervaar! Heb ik het een dag heel druk (gehad) bijvoorbeeld, en al doe ik die oproep vantevoren, dan wil ik wel eens vergeten hoeveel rakaat ik heb gebeden, of er komen andere gedachten bij mij op. Dat alles sluit perfect aan bij die genoemde overlevering.

Imam Abdulwahid van Bommel Die bekende satanische werking, hè.

DEEL TWEE – IN EEN NIEUWE WERELD

Abdulwadûd Louws Bij mijn aankomst in Senegal is het aardedonker. Ik zie nauwelijks wat, slechts vage contouren. Na een korte nachtrust word ik ‘s ochtends wakker, hoor ik van alle kanten stemmen, en denk “wat is dit nu?” Nou, ‘dit’ dat blijkt het oproep tot het gebed te zijn, dat van diverse moskeeën in de omtrek klinkt. Ik word dus letterlijk wakker in een nieuwe wereld. Later zal ik daar echt de symboliek van inzien. 

Imam Abdulwahid van Bommel Je stopt dus niet meteen je hoofd onder de kraan, bij het horen van die oproep.

Abdulwadûd Louws Klopt. Ik heb in Senegal kennis gemaakt met een bepaalde manier van leven die ik heel goed vind – dat ‘blijkt’ dan islam te zijn.

Imam Abdulwahid van Bommel Wat heeft jou getroffen in die manier van leven?

Abdulwadûd Louws Dat godsdienst echt deel uitmaakt van het dagelijks leven.Het zit er ingebakken als het ware, het is er niet ‘los bij’ maar onlosmakelijk verbonden MET het dagelijkse leven. Dat geeft die mensen rust en richting. Dat geeft hen vertrouwen – hoe moeilijk hun situatie ook is. Het is toch moeilijk af en toe, het leven daar: de armoede – ook al heb je een dak boven je hoofd in een grote stad.


DEEL DRIE – JEZELF TEGENKOMEN

Imam Abdulwahid van Bommel Je verblijft niet alleen in die islamitische omgeving – je gaat ook nog ergens anders kijken, hè?

Abdulwadûd Louws Ja. Na twee weken in die stad in het noorden van Senegal, ga ik naar het voornamelijk christelijke zuiden van Senegal. Daar woon ik een aantal weken in een christelijk dorpje middenin in de jungle: een hele vreemde gewaarwording. Ben ik net gewend aan het dagelijks leven van een moslimfamilie, ga ik weer ‘terug’ naar waar ik vandaan kom – van huis uit ben ik namelijk christen.

Imam Abdulwahid van Bommel Wat zijn de verschillen tussen dat christendorpje en de moslimstad?

Abdulwadûd Louws Het grootste verschil is de levensstandaard. In de stad zijn er zaken die ik nog ken van het leven in Nederland: wegen, huizen, bioscoop, supermarkt. In het dorpje is de levensstandaard zoveel lager. Er is geen stromend water, een waterput voor het hele dorp, geen electriciteit. Het douchen doe je gewoon buiten, binnen een omheining met een bak water en een kalebas.

Imam Abdulwahid van Bommel Dat doet je wel iets hè, als oud-milieu-activist?

Abdulwadûd Louws Haha. Nou. “Terug naar de natuur” komt dan natuurlijk gelijk bij mij op. Het leven is daar zo anders: ik maar denken dat ik allerlei vooroordelen over de zwarte medemens kwijt ben, maar in dat dorpje komen ze allemaal weer naar boven. Tsja, dan kom je jezelf dus tegen.


DEEL VIER – INNERLIJKE VREDE

Imam Abdulwahid van Bommel Wat je in die stad beleeft is heel anders, hè? Daar kom je dan langzamerhand met islam in aanraking.

Abdulwadûd Louws Ja. Ik vraag mensen over het hoe en waarom van het gebed. Soms komt daar geen antwoord op, want “we doen het gewoon zo”, klaar uit.

Imam Abdulwahid van Bommel Bezoek je nog moskeeën?

Abdulwadûd Louws Nee. Maar ik ben wel vrij vaak aanwezig bij het gezamenlijk gebed op de binnenplaats van het huis van de familie waar ik logeer. Daar ga ik dan bij zitten. Op een gegeven moment begin ik er een lijn in te zien, in die bewegingen en houdingen die bij het gebed horen. Ik merk dat vooral de mensen die daar heel bewust mee bezig zijn – niet alleen met het bidden op zich, maar ook in de dagelijkse omgang – dat zij meer rust hebben.

Imam Abdulwahid van Bommel Meer innerlijke vrede?

Abdulwadûd Louws Ja.


DEEL VIJF – OP ZOEK NAAR ISLAM

Imam Abdulwahid van Bommel Jij gaat eigenlijk niet naar Senegal om moslim te worden…

Abdulwadûd Louws …maar gewoon om even weg te zijn van het leven hier, in Nederland, met als motto “Verandering van plaats doet leven”…

Imam Abdulwahid van Bommel …en dan kom je zo ineens middenin islam terecht. Neem je daar in Senegal al die stap om moslim te worden?

Abdulwadûd Louws Het is niet zo dat ik opeens het Licht zie en de eerste de beste moskee binnenga om de geloofsgetuigenis af te leggen. Pas na mijn verblijf in Senegal verdiep ik mij pas echt in islam.

Imam Abdulwahid van Bommel Je koopt Nederlandse literatuur of zo…

Abdulwadûd Louws Ja. Er is gelukkig heel veel verschenen in het Nederlands, dus alhamdulillah ik kan gelijk aan de slag. Maar heel belangrijk: ik ben ook gaan praten met mensen. Je kunt wel alle kennis uit boeken gaan halen…

Imam Abdulwahid van Bommel Dat praten met die mensen – hoe gaat dat?

Abdulwadûd Louws Mijn eerste kennismaking met moslims hier in Nederland is niet zo positief. Ik word zachtjes gezegd niet echt welkom geheten in de moskee die ik aandoe. Gelukkig heb ik voor mezelf al vastgesteld: “Hier moet ik even achteraan”, dus na die eerste negatieve ervaring ben ik niet direct gedemotiveerd. Uiteindelijk kom ik dan terecht bij een moslim-gemeente waar ik mij thuis voel. Maar nog steeds wil ik die ene Stap niet zetten: eerst veel leren, veel praten, en pas tot een beslissing komen. Maar ik ben blij dat ik toch veel eerder die Stap heb gezet.

Imam Abdulwahid van Bommel Je gaat dus in Nederland over tot islam?

Abdulwadûd Louws Ja. Er gaat een tijdje overheen.

Imam Abdulwahid van Bommel Je groeit er echt naar toe? Het komt langzamerhand in je op?

Abdulwadûd Louws Het is uiteindelijk toch wel redelijk snel gegaan, hoor…

Imam Abdulwahid van Bommel …door te lezen, door je steeds meer erin te gaan verdiepen, of krijg je op een bepaald moment het idee van “Ik moet die Stap nu nemen, want het is gewoon mijn Weg? Hoe zie je dat?


DEEL ZES – TWIJFEL LATEN

Abdulwadûd Louws Door mijn enthousiasme en inzet is bij een aantal mensen van ‘mijn’ moslimgemeente de indruk ontstaan dat ik moslim bèn, dat ik dus al de geloofsgetuigenis heb uitgesproken: er wordt verbaasd en ook verdrietig gereageerd als blijkt dat dat niet zo is.
Direct wordt gevraagd of ik even mee wil naar de gebedsruimte om de geloofsgetuigenis af te leggen: “Je weet maar nooit wat je straks overkomt. Kom je straks onder een auto, je overlijdt, en dan ben je geen moslim.” Haha, nou, dat was voor mij géén punt van overweging. Ik wilde gewoon eerst meer weten, bewust een keuze maken.
Even later werd mij in de gebedsruimte de vraag opnieuw gesteld, maar op een andere manier.
“Wil jij moslim worden?”
“Ja” zeg ik, waarop ik denk “Ja. Dus waarom niet nu?”
Maar nog is er de twijfel bij mijzelf. Pas nadat ik daadwerkelijk de geloofsgetuigenis heb uitgesproken, denk ik van “Yesss!!! Dit is het!” en de tranen biggelen over mijn wangen.
Pas na het afleggen van de geloofsgetuigenis weet ik dus dat ik de juiste keuze heb gemaakt. Gek eigenlijk, hè, want je moet eigenlijk niets iets doen wanneer je twijfelt – eerst goed nadenken enzo en dan pas tot een besluit komen – maar dat heb ik gelukkig op dat moment even gelaten voor wat het is.


DEEL ZEVEN – PUZZELSTUKJES

Imam Abdulwahid van Bommel En hoe is je leven nu veranderd? Vind je echt dat jij een andere levensstijl aan het vormen bent, of, laat ik het anders vragen: Wat is voor jou de verandering?

Abdulwadûd Louws De grootste verandering is echt de enorme toename van het Godsbesef. Natuurlijk, vanaf mijn geboorte werd mijn leven natuurlijk ook al gestuurd door Allah (swt), maar dat was tot voor kort iets ‘buiten’ mij. Maar sinds een aantal maanden, sinds ik moslim ben geworden, ben ik mij er echt bewust van geworden dat Allah (swt) mijn leven stuurt.
Echt, achter elkaar maak ik nu dingen mee die daar bewijzen voor zijn. Dat soort ‘dingen’ (gebeurtenissen, ontmoetingen, enzovoorts) waren voor mij vroeger een massa onoverzichtelijke puzzelstukjes. Tegenwoordig vallen die stukjes direct op hun plek.


DEEL ACHT - DE BARMHARTIGE

Heilige Overlevering
Allah heeft gezegd:“Mijn genade zal over mijn wraak zegevieren”

Imam Abdulwahid van Bommel De laatste tijd hou je je meer met de Koran bezig. Wat treft jou nou zo bijzonder in de Koran?

Abdulwadûd Louws Nou, op een gegeven moment ben ik er de Koran weer eens bij gaan pakken – en ben gaan bladeren. Ik wist letterlijk niet waar ik moest beginnen. Na een aantal hoofdstukken gelezen te hebben, viel mij oog op het hoofdstuk Ar-Rahmaan (dat betekent ‘De Barmhartige’ en is één van de negenennegentig namen van Allah, swt) en dan met name het vers over de gunsten van de Heer, dat zich als een refrein tussen de andere verzen heeft genesteld. Ik zie het vers en denk “Da’s interessant!” en ben gaan lezen. Na lezing van dit hoofdstuk wil ik er direct meer van weten, ik wil weten hoe die klinkt, hoe die wordt gereciteerd, want ik weet er nog niets van, ik ken alleen de Nederlandse ‘vertaling’, of beter gezegd ‘interpretatie’, ervan. Warempel, een paar dagen later ben ik aanwezig op een feest van iemand die is terug gekomen van de bedevaart naar Mekka – wat wordt daar gereciteerd? Het hoofdstuk Ar-Rahmaan! Dat ‘refrein’ wordt door alle aanwezigen meegereciteerd, wat een kick! Voor het eerst hoor ik dat hoofdstuk zoals het hoort. Ik wil direct hoofdstuk Ar-Rahmaan tot me nemen, ik wil het, tja, ‘opeten’…

Imam Abdulwahid van Bommel …consumeren…

Abdulwadûd Louws …precies!…

Imam Abdulwahid van Bommel …absorberen…

Abdulwadûd Louws …juist! Om die reden heb ik maar gelijk de gehele Koran op CD aangeschaft. Natuurlijk ben ik ook gaan luisteren naar andere hoofdstukken, maar met name hoofdstuk Ar-Rahmaan, want die vind ik héél erg mooi. Zullen wij eens gaan luisteren?

ik druk op de knop ‘Start’ van mijn meegebrachte
ghettoblaster en we luisteren naar het hoofdstuk

Imam Abdulwahid van Bommel Je kent ook de betekenis van deze verzen? Je leest regelmatig die Nederlandse ‘vertaling’ mee, hè, als je luistert.

Abdulwadûd Louws Ja, want het is natuurlijk ook belangrijk te weten waar het over gaat.

Imam Abdulwahid van Bommel Het zegt dat sterren, bomen, de zon, de maan, allen in onderwerping zijn aan Allah (swt) – dat zijn ook allemaal dienaren van Allah (swt). Een heel mooi en rijk hoofdstuk, inderdaad.

Abdulwadûd Louws Dat refrein – die vraag van “Welke van de gunsten van uw Heer wilt gij dan ontkennen?” – dat is de kracht van dat hoofdstuk!

Imam Abdulwahid van Bommel Komt niet vaak voor, hè, dat twee Nederlanders, zoals wij, in het Sarphatipark naar hoofdstuk Ar-Rahmaan luisteren, hè. Al die verzen hebben een grote betekenis: dat wordt duidelijk gemaakt door de herhaling van dat ene vers. “Ondanks al die wonderbaarlijke dingen in de Schepping, waarom wil je dan de gunsten van je Schepper ontkennen?” Je wordt voortdurend geconfronteerd met de Schepping. We hebben zoveel media nodig, maar het grote medium is eigenlijk de Schepping, want dat vertelt ons het meest. De Schepping is het medium tussen de Schepper en de schepselen. Daardoor kunnen we Hem begrijpen.

Abdulwadûd Louws Bestaan er eigenlijk boeken die helemaal gewijd zij aan hoofdstuk Ar-Rahmaan? Waarin dat hoofdstuk helemaal wordt uitgeplozen?

Imam Abdulwahid van Bommel Er is genoeg tafsir (= exegese, uitgebreide uitleg) in het Engels verschenen: in twaalf delen, in vijftien delen – alleen gewijd aan de Koran. Maar er zijn ook boeken alleen gewijd aan het hoofdstuk Ar-Rahmaan; er zijn wel meer mensen idolaat van geworden. Het is een héél kenmerkend hoofdstuk.

www.islamicity.com/MOSQUE/ARABICSCRIPT/AYAT/55/55_1.htm
soera Ar-Rahmaan, uitleg in diverse talen + audio

archive.org/details/055_Abdul-Samad_Tajwed AANRADER!
soera Ar-Rahmaan, recitatie in een mash'Allah tadjwied stijl door qaari Abdulbasset Abdessamad


DEEL NEGEN – SCHONE VOETEN

Imam Abdulwahid van Bommel  Hoe reageert jouw werkomgeving op het feit dat je moslim bent geworden?

Abdulwadûd Louws Er wordt verbaasd gereageerd, zo van “Je bent toch geen Turk of Marokkaan?” Men denkt vaak dat islam niet bij een Nederlander past. “Ga je dan ook voorover vallen met je armen gestrekt en dat soort dingen?” Dat zijn dan de vragen die in gezelschap worden gesteld. Ben ik dan alleen met iemand dan worden de vragen wat serieuzer, dan merk je de belangstelling.

Imam Abdulwahid van Bommel  Hoe doe je dat nou op je werk? Was je daar gewoon je voeten?

Abdulwadûd Louws Ik heb wel eens het plan opgevat om bij mijn werk te kijken of er animo is voor een gebedsruimte in het gebouw zelf, compleet met een ruimte voor de rituele wassing. Nou… ik moet nog zien of dat van de grond komt. Voorlopig is het zo, dat de gebeden die ik niet kan doen vanwege mijn werk, dat ik die thuis inhaal. Maar tja…

Imam Abdulwahid van Bommel  …dat geeft je een onbehaaglijk gevoel?

Abdulwadûd Louws Ja. Het liefst die ik een gebed in de periode die ervoor staat – en dan het liefst ook op het moment dat die periode begint.

Imam Abdulwahid van Bommel  Op een dag kom ik aan op Schiphol, het is vroeg in de ochtend, het is net de tijd voor het ochtendgebed. Ik ga naar een grote sanitaire ruimte – ik ben net toe aan mijn voeten, komt er een schoonmaker binnen, een Nederlander, die vindt het echt niet kunnen dat ik mijn voeten in de wasbak stop. Hij trekt mijn voet eruit, ik doe ‘m er weer in, hij eruit, ik erin, enzovoorts, net zolang totdat ik mijn beide voeten heb gewassen. Ik ben zo nijdig en geirriteerd geworden dat ik zeg “Mijn voeten zijn schoner dan jouw gezicht!” Niet zo leuk, natuurlijk, en een slechte kwaliteit reclame voor islam. Soms ben je in je beginperiode van islam wat al te letterlijk bezig, in het extreme. Later vind je daar een middenweg in, om alles gewoon goed te doen.

Abdulwadûd Louws Je bent kwetsbaar in die beginperiode. Je gaat er sneller en feller op in, als iemand een gekke opmerking maakt over islam.

Imam Abdulwahid van Bommel  Het is veel heiliger voor je, hè, in het begin.

Abdulwadûd Louws Later is het natuurlijk ook heilig voor mij. Nu is islam gelukkig echt een stuk van mezelf; zit het straks helemaal in me, dan zal ik waarschijnlijk ook een stuk rustiger reageren op allerlei ‘aantijgingen’.

Imam Abdulwahid van Bommel Dan kun je gemakkelijker relativeren. Dan ben je zelf-kritisch. Anders is het een soort dwangmatige reactie, hè, dat felle – je moet eigenlijk heel relaxed blijven.


DEEL TIEN – WAT DENKEN ‘ZE’ ER WEL NIET VAN?

Abdulwadûd Louws In Nederland heb ik veel moeite met bidden in het openbaar. Dat lijkt mij zo demonstratief denk ik dan, maar eigenlijk zou het gewoon mogelijk moeten zijn.

Imam Abdulwahid van Bommel  Op een bepaald moment bereik je een niveau waarop je dat heel makkelijk doet zonder dat je je iets aantrekt van je omgeving. Dat kan ook. Je hoeft het niet als een show te beschouwen, maar als iedereen naar je zit te kijken als je het gebed doet, dan zit je toch met een soort opgefokt gevoel. Lukt het dan niet om het gebed te doen, dan kun je het altijd uitstellen en inhalen – dat is geen bezwaar. Het gaat erom dat op het moment dat je het gebed doet, dat je het goed doet.

Abdulwadûd Louws In het Vondelpark zullen ze er geeneens van opkijken, hoor. Daar vind je werkelijk alle levensrichtingen die er zijn. Ik denk dat ik veel verder zal moeten zijn, voordat ik in het openbaar het gebed verricht, hoor, hier in Nederland. Maar nu zo in dit park het gebed doen, nou nee.

Imam Abdulwahid van Bommel  Je vindt het dus nog heel belangrijk wat mensen van je denken, hè.

Abdulwadûd Louws Ja… ach… tja, dat speelt toch wel mee, ja.