Beeldvorming XI [Gastarbeiders, Vasten, 1975]

Een leuk voorbeeld van moslims en beeldvorming. In De Telegraaf van 23 augustus 1975 wordt op pagina 50 begrip gevraagd voor vastende gastarbeiders. "In voortreffelijk Nederlands" zo zegt De Telegraaf schetst Ambr Uludag, staflid van de Rotterdamse Stichting Hulp aan buitenlandse werknemers, een beeld van het vasten in Turkije en Marokko. Ook legt hij precies uit hoe een rituele wassing in zijn werk gaat.

"De islamiet [sic], die Nederland verkoos als werkterrein zal water bij de wijn moeten doen en hij zal Allah om vergeving smeken omdat hij het vasten niet kan nakomen volgens de letter van de koran.
"Uludag: 'Van de rituele wassing - eerst de handen, dan de mond, de neus, de armen tot de ellebogen, het hoofd en ten slotte de voeten - die aan de dagelijkse gebeden voorafgaat, kan hier in Nederland natuurlijk geen sprake zijn. De faciliteiten zijn er gewoon niet [op de werkplek]'."

Het artikel besluit met een alinea over de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM) waar een voormalige directiehal ter beschikking is gesteld aan de vastenden (het bedrijf heeft dan zo'n 300 moslims in dienst). De RDM heeft dus wèl enige faciliteiten voor zijn moslim-werknemers. Er zijn geen problemen met de werktijden en de gebedstijden. En voor het suikerfeest wordt meestal een snipperdag opgenomen (de massale afwezigheid van moslim-werknemers wordt ondervangen). Ideaal, toch. Personeelschef H. Staats van de RDM heeft zich uitgebreid laten inlichten over de islam - in de laatste zin van het artikel zegt hij over zijn moslim-werknemers het volgende:

"[...] Bovendien,' zegt hij, 'werken ze net zo hard als anders, want volgens de Koran is niet werken stelen van de baas'."

Positief artikel zou je denken. Echter, het geheel wordt geïllustreerd met een fors formaat cartoon dat het begrip zomaar teniet zou kunnen doen: vóór in beeld zijn besnorde mannen rek- en strekoefeningen aan het doen (het zal vast de bedoeling zijn geweest biddende moslims weer te geven), terwijl achter en naast hen de productie (van bier? kijk die krat eens) in het honderd loopt en twee snorloze mannen met stropdassen proberen te redden wat er te redden valt:

De Telegraaf, 23 augustus 1975, pagina 50

klik op deze url om het volledige artikel "Gastarbeiders in nood bij islamitische vasten" te kunnen lezen: kranten.kb.nl/view/paper/id/ddd%3A011198881%3Ampeg21%3Ap050%3Aa0001
resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011198881:mpeg21:p050

UPDATE 23 april 2014 (links aangepast)