Gelderse poëzie (over Zutphen en Algiers)

Waarom niet? Na mijn ultrakorte commentaar van eergisteren, richt ik mij nu opnieuw op het oosten (van Nederland). Poëzie deze keer. In mijn woonplaats Zutphen hebben we (zoals in zoveel dorpen en steden) een Staringstraat. Na wat grabbelen in de Robarts Library van de Universiteit van Toronto (deel van het Ebook and Texts Archive van Archive.org) vind ik de herziene negende druk van een bundel met een verzameling gedichten van A.C.W. Staring (1767-1840) – met een inleiding uit 1861 door niemand minder dan Nicolaas Beets (1814-1903) a.k.a. Hildebrand

archive.org/details/gedichten00star

nl.wikipedia.org/wiki/Anthony_Christiaan_Winand_Staring
Staring (een Geldersman pur sang) heeft werkelijk over van alles en nog wat gedichten gemaakt. Historische gebeurtenissen worden in een poëtisch kader geplaatst, de actualiteit wordt becommentariëerd, de lof wordt gezongen op (ik noem maar wat) Zutphen, er worden zelfs moppen getapt (voorzien van een rijmschema uiteraard). En wat dies meer zij.

Jammer dat ik niet van alles even goed kennis kan nemen, omdat de scans van de bladzijden niet altijd even zorgvuldig zijn gemaakt.

De verzameling gedichten is het waard in zijn geheel goed gelezen te worden. Twee werken wil ik er uit lichten: HET VOGELSCHIETEN. Eene Zutphensche Vertelling. en DE TUCHTIGING der Algerijnen.

HET VOGELSCHIETEN… is een zinnelijk loflied op liefde, met een dramatische wending (locatie: Zutphense kermis).  DE TUCHTIGING… is een sketch waarin Engbert aan Gerrit-Jan een sterk verhaal vertelt over de bevrijding van een groep 'Christen-slaven' in Algerije. In de bundel is deze sketch in twee versies gepubliceerd: de één in het Nederlands en de ander in het 'Boeren-Zutphensch'. Moorenbroed, Heidenen, zo worden de Algerijnen genoemd. In aantekening no. 21 bij dit gedicht wordt dit beeld door Staring aldus genuanceerd:

Men zal het Vriend Engbert wel ten goede houden, dat hij de Moordenaars van Bona te Algiers plaatst, waar naderhand het getal der Christen-slaven, onder het bombardement geslagt, zich tot twee en dertig bepaalde; dat hij van den Koning een Prins maakt; de Mahometanen voor heidenen uitscheldt; enz. enz. [...]

archive.org/details/gedichten00star
(download complete bundel in pdf formaat)