Bilderdijk meets Rûmî

Het is lang geleden dat ik door het immense boekenarchief van de Koninklijke Bibliotheek boeken1.kb.nl heb gestruind. Met het trefwoord 'muzelman' kom ik vandaag in dat archief een gedicht tegen van Willem Bilderdijk: "De aalmoesen. - Een Olgaar aan een muzelman.". Ik lach bij het lezen van de eerste regels:

Vaak schenke een Muzelman zijn armen
Een derde deel van 't geen hij heeft:
Hier, schoon min vatbaar voor erbarmen,
Is 't echter dat men meerder geeft.
Onze armen zijn onze Amptenaren,
Die, by geheele Legerscharen,
Ons allen zitten op den zak;
Met nog een onbegrootbaar pak
Van allerlei Regeeringsleden,
Die hier en elders plaats bekleeden;
En hun Ministers zonder end,
Gehecht aan elk departement. [...]

Een leuk spitsvondig gedicht, de oubolligheid voorbij. Ik vind hetzelfde gedicht in iets andere spelling terug op DBNL.org, de digitale bibliotheek der Nederlandse letteren. In het overzicht De dichtwerken van Bilderdijk. Deel XIII waar ik de link naar bovengenoemd gedicht vond, zie ik nog meer titels van gedichten die over iets 'Oostersch' lijken te gaan.

Als ik Bilderdijk mag geloven heeft hij ook enige verzen geschreven die zijn gebaseerd op, of vertalingen zijn van, 'Oostersche', Perzische of Turksche werken. Zo krijg ik o.a. te lezen: smeekgebeden (doa's) in Bilderdijkse stijl in Gebed van een oosterling (compleet met voetnoot over 'gebeden der Mahomethanen'), De spreuk van Abou Kethir (een kort maar krachtig gedicht over genade) en Sultan Thogrul Ben-Arslan (wie een zwaard trekt voor een ander valt er zelf in, is de strekking).

Twee gedichten afkomstig uit bovengenoemd overzicht steken er mijns inziens met kop en schouders bovenuit: "De oostersche wetgeleerde" en "Liefde".

De oostersche wetgeleerde gaat over het martelaarschap in de islam (plaats van handeling: Aleppo!).

Liefde gaat over de Liefde voor Hem, noem het maar "Bilderdijk meets Rûmî". Dit zijn de laatste twee regels:

"ô Hafez, zoekt ge een God, en houdt ge uw heil in waarde,
Vlieg met uw hart tot Hem, en zeg vaarwel aan de aarde!"