Turkse troepen vechten vanuit een Oostenrijkse moskee

De oudste kranten afkomstig uit het kranten-archief van de Koninklijke Bibliotheek (kranten.kb.nl kranten.delpher.nl 1618-1995) zijn haast niet op tekstniveau doorzoekbaar daar het schrift tè afwijkend is ten opzichte van nu. Desalniettemin heb ik zojuist met de zoekterm 'moskee' een exemplaar van de Oprechte Haerlemsche Saturdaegse Courant van 5 juni 1688 te pakken gekregen. Het zijn maar twee pagina's, maar wàt een nieuws! Geboeid door het ouderwetse taaie taalgebruik lees ik de complete krant van begin tot eind en vergeet ik even met welke zoekterm ik bezig ben.

kranten.kb.nl/view/paper/id/ddd%3A010800932%3Ampeg21%3Ap001%3Aa0001
resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010800932:mpeg21:a0001

GLORIOUS REVOLUTION
De krant doet verslag van troebelen die de opmaat zouden vormen tot de Glorious Revolution, dat is

"de benaming van de machtsovername door de Nederlandse stadhouder Willem III van Oranje-Nassau en zijn echtgenote Maria Stuart als koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland op uitnodiging van een aantal protestantse leiders in Londen." [Wiki] 

De gevolgen van deze revolutie zien we tot de dag van vandaag in Noord-Ierland! nl.wikipedia.org/wiki/Oranjeorde

MOSKEE
Verder in het nieuws: de doodstraf voor valsheid in geschrifte, geseling en verbanning vanwege het gebruik van een vals paspoort (zie deze tweet), de vermissing van 'een Paert en Chees' (onderaan pagina twee). En die moskee? Oh ja, op pagina 1 wordt onder het kopje "Duytslant en d'aengrensende Rijcken" verslag gedaan van een missie onder leiding van de Oostenrijkse veldmaarschalk Caprara. Met zijn 600 ruiters en 200 dragonders (infanteristen te paard) wilde hij Illock (het huidige Villach in Karinthië, Oostenrijk) verkennen (recognoseren). Vanuit een moskee bij de stadspoort werd er door Turkse troepen weerstand geboden. In de Oprechte Haerlemsche Saturdaegse Courant van 5 juni 1688 werden de wapenfeiten van deze missie letterlijk opgesomd. Da's andere kost dan de hedendaagse oorlogsjournalistiek!

Duytslant en d'aengrensende Rijcken.

Weenen, den 23 Mey. Van Eszeck heeft men van den 14, dat al de Troupen, tot het daer versamelt werdende Corps gedestineert, noch niet gearriveert sijn; dat den Velt-Marschal Caprara niet alleen de Fortificatien van die en andere nabygelegene Plaetsen besichtigt, maer oock belast heeft, met yver tot het perfectioneren daer aen te arbeyden; dat, hy met 600 Ruyters en 200 Dragonders Illock willende recognoseren, de Vyanden, om hem het naderen te beletten, in een Moskeé voor de Poort sijn gaen leggen en met gedurigh Vuur geven soo uyt deselve, als van de Muur, d onse het avanceren hebben trachten te verhinderen; dat den Velt-Marschal, dit merckende, de 200 Dragonders heeft laten af klimmen en van achter verscheyde Struycken op de Moské schieten, en daer na, alsoo de Turcken even hartneckig bleven, kleyne Troupen Cavallery van 't Regiment Palssy tot ondersteuning der Dragonders gedetascheert; dat dese gesamenderhant de Vyanden, soo grooten getal Volcks niet konnende wederstaen, uyt de Moskeé verdreven en soo nae op de hielen tot aen de Stads Poort vervolgt hebben, dat de Dragonders, indien sy sterck genoeg geweest waren, met d'Ottomannen gelijck in de Stadt gedrongen souden konnen gehad hebben [...]

klik op het krantenknipsel voor een groter formaat

UPDATE 23 april 2014 (links aangepast)