donderdag 21 oktober 2004

Mbaye Donde, de jali van de profeten van de islam

Om hier in Nederland iets van de ambiance van ramadan mee te krijgen, luisteren Ndoya en ik nog meer dan gewoonlijk naar RFM en Walf FM, twee Senegalese radiostations die ook via het internet te ontvangen zijn (zie de twee links in de linkerkolom van mijn weblog).

Naast de doorsnee-programmering van muziek, actualiteiten en elke ochtend vroeg een preek van de huis-imam, zijn er nu extra programma’s waarin de ramadan centraal staat. Dat variëert dan van lezingen, discussies en chants religieux tot wat licht vermaak. Op Walf FM neemt DJ Kouthia het vermaak voor zijn rekening: als een soort imam Gremdaat (zonder de ‘spekjes’ uiteraard :-) legt hij zijn luisteraars het vuur aan de schenen.

Gisterenavond: bij uitzondering stemmen Ndoya en ik af op het internet-radiostation TamTam Online (v/h Suñusound Live), van origine een kanaal met uitsluitend muziek maar tegenwoordig een kanaal waar muziek en praatprogramma’s worden afgewisseld. De Senegalese DJ Modibo zwaait er de scepter. UPDATE D.D. 11 MAART 2012: AlloDakar.com is nu de thuishaven van TamTam Online. Zijn programma’s zijn met name gericht op zijn landgenoten in de diaspora. Ook hij heeft tijdens de ramadan voor een aangepaste programmering gezorgd. Tot haar verrassing hoort Ndoya in zijn religieus programma de stem van Mbaye Donde, die op gedragen wijze een chant religieus zingt (uiteraard a capella [sic]) over de hemelvaart van de profeet Mohammed (vrede zij met hem), waarbij een aantal stemmen op de achtergrond telkens de vredesgroet voor de profeet, “Sallallahoe waleyi wa sellem”, voor hun rekening nemen – als ware het een refrein. Mashallah, heel inspirerend!

Na afloop van het programma komen bij Ndoya herinneringen naar boven aan de keer dat zij Mbaye Donde live heeft mogen meemaken. Voor ik daar aan toe kom eerst even dit: Senegal kent de cultuur van de jali’s, zangers die voor hun inkomen personen prijzen met gezangen, bijvoorbeeld tijdens feesten en partijen (of zoals tegenwoordig op cassettes en CD’s). Tijdens het zingen loopt een jali langs de feestgangers die hem dan bankbiljetten in de hand drukken, hij houdt de biljetten vast tijdens het zingen en neemt ze na afloop mee. Zo voorziet hij in zijn levensonderhoud.

Wel, Mbaye Donde wordt wel de jali van de profeten genoemd. Ook hij luistert feesten (en rouwbijeenkomsten) op met zijn aanwezigheid als jali, maar je zal hem alleen de lof horen zingen op de profeten van de islam. Zo heeft Ndoya hem eens meegemaakt tijdens een rouwbijeenkomst voor haar overleden grootvader Mame Abdou. Ook daar krijgt Mbaye Donde bankbiljetten toegestopt door de aanwezigen, maar hij houdt het niet voor zichzelf. Wanneer zijn hand vol is met biljetten, draait hij zich om naar rechts en geeft de eerste persoon die hij tegenkomt het geld. Wanneer hij huiswaarts keert, heeft hij reeds al het ‘verdiende’ geld als sadaqa aan enkele gelukkige aanwezigen gegeven… Mash’Allah!
[met dank aan Ndoya]

www.wat.tv/audio/gamou-2006-mbaye-donde-isra-1v5p_2fvj1_.html


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Zeg 't maar

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.