donderdag 20 mei 2004

Hemelvaartsdag

Ook moslims kennen een hemelvaartsdag, of beter gezegd een -nacht. Deze nacht van de hemelvaart van de profeet Mohammed (vrede zij met hem) was in de nacht van de 26e op de 27e dag van de maand rajab in het jaar 621 A.C., een jaar voor het begin van de islamitische jaartelling: die nacht valt dit jaar incha Allah in de nacht van 10 op 11 september (de moslimkalender is korter dan de ‘gewone’ kalender, daarom verschuiven islamitische feestdagen altijd achterwaarts door de seizoenen heen – denk maar aan de ramadan, die begint altijd zo’n tien à elf dagen eerder als de datum van de vorige ramadan). Hieronder volgt een ‘verslag’ van deze hemelvaart en wat er daarvoor gebeurde (uit de overleveringen) en een uitleg van wat die hemelvaart nu precies betekent voor de moslims. Veel leesplezier!


Hadith (overlevering):

AL-ISRAA’ & AL-MI’RAJ uit Sahih Moeslim,
Kitaab Al-Imaan, hoofdstuk 75:

Mohammed (vzmh) is op een nacht aan het slapen in de heilige Moskee te Mekka. Dan wordt hij gewekt en Al-Buraq (dat komt van ‘barq’, wat ‘bliksem’ betekent) wordt hem gebracht: een groot en wit dier, groter dan een ezel maar kleiner dan een muilezel, die zijn hoef in één stap aan de rand van het gezichtsveld kan brengen. Mohammed (vzmh) bestijgt het ros en wordt met bliksemsnelheid naar de Verre Moskee te Jeruzalem gebracht, alwaar hij twee rakaat bidt:




Bij het verlaten van de moskee ontmoet hij de engel Djibriel (Gabriël), die hem wijn en melk brengt, Mohammed (vzmh) kiest voor de melk. Djibriel zegt: “Jij hebt een natuurlijke keuze gemaakt (“Agtarta-l-fitra”) VOETNOOT.

EERSTE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de eerste hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door een man, gezeten tussen een menigte aan zijn rechterzijde en een menigte aan zijn linkerzijde. Kijkt hij naar rechts, dan lacht hij. Kijkt hij naar links, dan huilt hij. Het is Adam en de menigten zijn zijn afstammelingen. Rechts van hem hen die naar het Paradijs zullen gaan. Links van hem hen die naar de hel zullen gaan. Adam bidt voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

TWEEDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de tweede hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Isa (jezus) en Yahja (Johannes). Isa en Yahja bidden voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

DERDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de derde hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Yoesoef, hem werd geschonken de helft van (alle) schoonheid. Yoesoef bidt voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

VIERDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de vierde hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Idries, waarover Allah, de Verhevene en Glorieuze, heeft gezegd ‘En Wij verhieven hem tot een hoge plaats’ 19:57. Idries bidt voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

VIJFDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de vijfde hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Haroen. Haroen bidt voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

ZESDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de zesde hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Moussa (Mozes). Moussa bidt voor het welzijn van Mohammed (vzmh).

ZEVENDE HEMEL

Dan brengt Djibriel Mohammed (vzmh) naar de poort van de zevende hemel en vraagt om toegang.
“Wie ben je?”
“Djibriel.”
“Wie heb je daar bij je?”
“Mohammed.”
“Is hij ontboden?”
“Hij is inderdaad ontboden.”
De poort gaat open en Mohammed (vzmh) wordt verwelkomd door Ibrahim (Abraham), leunend tegen de Bait-oel-Ma’moer, die elke dag door zeventigduizend engelen bezocht wordt.

De commentator Mahmoud Matraji beschrijft
de Bait-oel-Ma’moer als “Het spirituele prototype van de Ka’aba”

Dan wordt Mohammed (vzmh) meegenomen naar de Sidrat-oel-Muntahaa, haar bladeren zijn zo groot als olifantenoren en haar vruchten zo groot als enorme aardewerken vaten VOETNOOT.


MOUSSA ADVISEERT MOHAMMED BIJ ‘ONDERHANDELINGEN’ OVER HET AANTAL VERPLICHTE GEBEDEN PER DAG:


Dan krijgt Mohammed (vzmh) geopenbaard door Allah dat vijftig gebeden per dag verplicht zijn. Mohammed (vzmh) keert terug naar Moussa, die hem vraagt wat zijn Heer zijn volk heeft opgelegd. “Vijftig gebeden”, zegt hij.

Moussa zegt: “Keer terug naar uw Heer en vraag om vermindering, want jouw gemeenschap zal zo’n zware last niet kunnen dragen, zoals ik ook de kinderen van Israa’iel op de proef heb gesteld.”

Mohammed (vzmh) gaat terug naar zijn Heer en vraagt Hem om vermindering van de last. De gebeden worden verminderd met vijf. Mohammed (vzmh) keert terug naar Moussa en zegt hem: “De gebeden zijn verminderd met vijf.”

Moussa zegt: “Waarlijk, jouw gemeenschap zal zo’n zware last niet kunnen dragen. Keer terug naar uw Heer en vraag om vermindering.”

Mohammed (vzmh) blijft zo heen en weer gaan tussen de Heer, de Gezegende en Verhevene, en Moussa, tot Hij verklaart: “Vijf gebeden per dag zijn verplicht. Oh, Mohammed, elk gebed wordt gerekend als tien gebeden, dat maakt dus vijftig gebeden. Hij die zich een goede daad voorneemt en het niet ten uitvoer brengt, hem zal één goede daad worden aangerekend. Voert hij het wel uit, hem zal tien goede daden worden aangerekend. Echter, hij die zich een slechte daad voorneemt en het niet uitvoert, hem zal het niet worden aangerekend. Voert hij het wel uit, hem zal één slechte daad worden aangerekend.”

___________________________


Abdulwahid van Bommel:

Bij de beschrijving van de Israa’ wordt er geknaagd aan ons plaats- en tijdsbegrip. Wij zijn gewend om de auto te nemen. Of de tram. De trein. Het vliegtuig. We schieten mil-jar-den-verslindende raketten de lucht in. We plaatsen satellieten hoog boven de aarde, zodat we internationaal porno kunnen uitzenden, of elkaar kunnen bespioneren.

Maar die reis van Mohammed (vzmh) op al-Buraq gaat ons boven de pet. Laat staan de Mi’raj die daar op volgt! Mohammed (vzmh) komt terug van de reis door de nacht (en de hemelenvaart) en doet er verslag van aan de Mekkanen. Dan gaan die helemaal door het lint.

“Die van jou is geflipt”, zeggen ze tegen Aboe Bakr.

“Hoe kan hij nou zo’n reis hebben gemaakt, in één nacht?”

“Heeft Mohammed gezegd, dat hij die reis heeft gemaakt?” vraagt Aboe Bakr.

“Ja”, is het antwoord.

“Dan is het waar”, zegt Aboe Bakr.

Vanaf toen stond Aboe Bakr bekend als As-Siddiq, de Onderschrijver van de Waarheid. De Israa’ en de Mi’raj begrijpen, kun je alleen met je iman, je geloofsbeleving. Je gewone verstand kan zoiets groots en overdonderends niet bevatten. Net zoals een goudschaaltje het gewicht van een dertigtonner niet aan kan.


DE SALAAT IS DE MI’RAJ VOOR DE MOSLIM(A)


Voor de moslim(a) is de salaat, het gebed, zijn of haar mi’raj – een hemelvaart die vijf keer per dag wordt ondernomen. Naarmate de voorbereiding met meer concentratie wordt verricht wordt je rustiger (de rituele wassing/woedoe = koelte = kalmte). Dan ga je pas de salaat verrichten. Na het uitspreken van de takbier “Allahu Akbar” sta je voor Allah en begint je mi’raj. Zo’n miraj helpt de mens bij het verleggen van de grenzen van zijn vermogen – en dan bedoel ik niet de grenzen van halal en haram. Het groepje moslim-ouders dat geen sjoege had van hoe een lagere school te runnen en hier toch “zo maar” een islamitische basisschool wist op te richten, heeft duidelijk de grenzen van zijn vermogen verlegd.

Dit was een fragment uit een lezingsverslag met als hoofdonderwerp "De Grote Jihad", dat wil zeggen: de strijd tegen het eigen ego(ïsme). Klik HIER voor het volledige lezingsverslag. De genoemde lezing werd gehouden door Abdulwahid van Bommel.

maandag 17 mei 2004

Twee voor twaalf (II)

“Dat zoeken we op!” zeg ik in mijn vorige log wanneer Yande vragen heeft over Yaawmiddien. Als eerste pak ik ‘Veertig Hadith Qudsi’ (Uitgeverij An-Noer, vertaling door Oem Hamza) erbij. De samenstellers van dit verzamelwerk delen de heilige overleveringen in in verschillende groepen; de groep die mijn aandacht trekt wordt als volgt omschreven:

De voorbereiding voor de Dag der Vereffening, met zijn beloningen en bestraffingen, door voortdurend berouw te tonen en om Zijn genade te verzoeken; waarbij hoop en angst gecombineerd worden, te proberen Zijn vergiffenis te krijgen door goede daden te doen en te bemiddelen zoals Hij toestaat; volledig te vertrouwen op Zijn oneindige genade, die over Zijn wraak heerst en die voor Zijn dienaren geldt.

Wat mijn dochter Yande de vorige keer zei over de hel en de Dag, ik herhaal het nog eens, daar heb ik nooit bij stilgestaan: iemand komt in de hel en krijgt later ook nog met de Dag te maken. Als niet-geleerde binnen islam, ik kom ‘net kijken’ zeg maar, ben ik dan heel benieuwd hoe (een verblijf in) de hel en de Dag zich met elkaar verhouden. Welk een uitdaging om daar achter te komen! Islam roept op tot het vergaren van kennis (Iqra!); dat is nou juist waar het bij mij de afgelopen tijd aan geschort heeft. Of ik er ooit achter kom wat de verhouding tussen de hel en de Dag is? Incha Allah kan ik alleen maar zeggen… De opmerkingen van Yande hebben mij in ieder geval gestimuleerd om mij meer te gaan verdiepen in de koran en de hadith dan ik de afgelopen tijd heb gedaan.
WORDT VERVOLGD INCHA ALLAH

zondag 16 mei 2004

Twee voor twaalf (I)

Regelmatig leg ik mijn dochter Yande uit over wat de koran zegt over djenna (het paradijs), djahannam (de hel) en yaawmiddien (de Dag des Oordeels). Gisterenavond: voor het slapengaan komt ze daar op terug:

“Maar papa, over de hel enzo?”

“Zeg ‘t maar…”

“Wat nu als iemand hele slechte dingen heeft gedaan en hij gaat dood en hij komt in de hel. Wanneer de Dag des Oordeels komt weten we natuurlijk niet. Maar als die Dag er dan is, dan krijgt hij dus opnieuw straf. Dat vind ik niet eerlijk, hoor.”

Yande kijkt bezorgd. Ik realiseer mij direct dat ik haar alleen wat ‘losse’ dingen heb verteld over yaawmiddien. Ook over djenna en djahannam; maar hoe die twee zich verhouden tot yaawmiddien… Dat zoeken we op! :-)

zondag 9 mei 2004

Moederdag


“Het Paradijs ligt onder de voeten van de moeders”
Door hen te dienen, zal u het Paradijs binnengaan

zaterdag 8 mei 2004

Acht mei beweging

Nee, dit wordt geen stukje over een katholieke vernieuwingsbeweging. Acht jaar geleden was het op acht mei islamitisch nieuwjaar en tevens de dag waarop ik met Ndoya trouwde.

Rufisque, Senegal, acht jaar geleden, ‘s ochtends vroeg: ik word wakker in het huis van Matar Niang, een oom van Ndoya. De oproep tot het ochtendgebed klinkt reeds van diverse kanten. Zoals in de voorafgaande ochtenden, sinds mijn aankomst in Senegal, bezoek ik met oom Matar de moskee aan de Rue Ousmane Socé Diop in de wijk Thiokho voor de diouli souba, het ochtendgebed.

De Wazifa, die wordt voorgedragen na het gebed, raakt me dieper dan normaal: mashallah, wat een mooie manier om Allah te gedenken tot het moment van shuruq, de opkomst van de zon (klik HIER voor het beluisteren van de Wazifa, dat is een verzameling smeekgebeden en zikr voorafgegaan door een recitatie van soera Al-Fatihah).

De huwelijksvoltrekking vindt later op de dag, na diouli takoussane (het namiddaggebed), plaats in dezelfde moskee. Ik ben verbaasd wanneer de aanwezigheid van Ndoya en mij niet vereist is. Sterker nog: bij zo’n gelegenheid zijn de bruid en bruidegom nooit aanwezig. Hier in Senegal zijn het mannelijke vertegenwoordigers van de familie en hun ‘gevolg’ die tijdens een ceremonie de bruid en bruidegom in de echt verbinden. Pas na hun terugkomst weten Ndoya en ik dat wij zijn getrouwd. Mijn schoonvader Maguette Birama Sarr ziet dan mijn gouden trouwring en vraagt me wat ik daar mee moet. (Ik weet dan nog niet dat veel moslimmannen geen goud dragen, omdat de profeet Mohammed, vrede zij met hem, dat ook niet deed). Ik leg hem uit dat ik op die manier in Nederland kan laten zien dat ik getrouwd ben. Mame Birama knikt begrijpend en gaat akkoord.

Reeds een uur na terugkomst van de mannen uit de moskee pak ik mijn bagage uit het huis van Matar Niang. De spullen zijn loodzwaar en met moeite kom ik in beweging. Bepakt en bezakt maak ik een korte wandeling van Niangenne naar Sarrenne om mij bij mijn vrouw Ndoya Sarr te voegen. Gegniffel, gelach en rake opmerkingen zijn mijn deel. Velen spreken hun medelijden uit met de kersverse bruid. Ik begrijp de opwinding niet en loop gewoon door naar de binnenplaats van Sarrenne waar het inmiddels stampvol is vanwege het huwelijksfeest. Ik probeer mij met mijn bagage een weg te banen tussen de gasten. Maguette Birama Sarr ligt in een deuk, evenals vele anderen. Blijkt later dat het gebruikelijker is voor een bruidegom om pas vlak voor de huwelijksnacht, wanneer het feest lang en breed voorbij is, zijn bagage mee te nemen :-)

dinsdag 4 mei 2004

In Memoriam : E.H. M.B. Sarr (I)

Dode dierbaren herdenken doe je elke dag. Het verlies van een dierbare grijpt diep in, in je wezen. Dat verlies wordt versterkt wanneer je op een dag als vandaag een tastbare herinnering van zo’n dierbare tegenkomt.
Vanochtend komt Ndoya, mijn vrouw, een verloren gewaande envelop tegen van haar vader El Hadji Maguette Birama Sarr. Een envelop geadresseerd aan ondergetekende met daarin een brief waarin mijn schoonvader uitweidt over islamitische voorschriften aangaande de geboorte- en naamgevingsdag van een kind. Een brief waar ik om heb gevraagd, daar de geboorte van ons nieuwe kindje toen aanstaande was. Mame Birama heeft ook een wegwerpscheermesje bijgesloten, omdat het gebruikelijk is om op de naamgevingsdag, vlak vóór de naam gegeven wordt, het hoofdhaar van een pasgeborene te verwijderen. Wij hebben er op de naamgevingsdag van ons dochtertje Kiné overigens geen gebruik van gemaakt, omdat wij hier in Nederland niemand kennen die een pasgeboren kindje kan kaalscheren. Wij hebben er voor gekozen om symbolisch wat hoofdhaar te verwijderen, een gebruik dat ik ken van de Indonesische moslimgemeenschap waar ik mijn geloofsgetuigenis heb afgelegd.

Ontroerd lees ik de brief en bekijk ik het scheermesje. De houder van het mesje is groen: de kleur van islam. Mashallah! Zo’n tastbare herinnering gevonden op een dag als vandaag is waarlijk een Godsgeschenk! El Hadji Maguette Birama Sarr is geboren op 9 augustus 1922. Op 25 juli 2001 is hij na een kort ziekbed overleden en binnen vierentwintig uur, naar islamitisch gebruik, begraven. Zijn laatste rustplaats is bij zijn vader Modou Sarr op de begraafplaats van de wijk Diokoul te Rufisque, Senegal. Het is een begraafplaats direct aan het strand. De graven zijn bedekt met elk een hoopje witte schelpen.

El Hadji Maguette Birama Sarr heeft in zijn mashallah lange leven in verschillende periodes vele (openbare) functies bekleed. Zo was hij onder andere directeur van het bedrijf Sonacos, voorzitter van de Fédération de la Lutte Sénégalaise en last but not in the very least Chef de Cabinet van premier Abdou Diouf, toen Léopold Sedar Senghor nog de president van Senegal was.

Abdou Diouf (l) en E.H. Maguette Birama Sarr (r)

El Hadji Maguette Birama Sarr kende de koran van buiten, maar was bescheiden genoeg om daar niet mee te koop te lopen. Ik heb het voorrecht gehad om meerdere malen het gebed te verrichten met hem als voorganger. De door El Hadji Maguette Birama Sarr meest gereciteerde extra soera tijdens de salaat was soera Al-Qadr. Met deze soera wil ik daarom dit ‘In Memoriam’ besluiten (klik op de Nederlandse vertaling om soera Al-Qadr te beluisteren – hier heb je wel Realplayer voor nodig):

In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle
1. Waarlijk, Wij hebben u (de Koran) nedergezonden, in de waardevolle nacht.
2. Wat weet gij (er van) wat de waardevolle nacht is?
3. De waardevolle nacht is beter dan duizend maanden.
4. Daarin dalen engelen en de Geest door Gods gebod neder (zeggende)
5. “In alles Vrede,” tot het rijzen van de dageraad.
Allah’s Woord is Waarheid

Bron van deze vertaling: NMO.nl

zaterdag 1 mei 2004

De geboortedag van de profeet Mohammed (vzmh)

Moskee van Tivaouane, Senegal
Vandaag wordt in Senegal, en in vele andere moslimlanden, de geboortedag gevierd van de profeet Mohammed, vrede zij met hem (deze dag heet ‘Mawloud’). De moslimgemeenschap in Senegal bestaat uit een aantal grote en kleine broederschappen. Zij allen vieren vandaag op hun eigen wijze de geboortedag van Mohammed, vrede zij met hem; behalve de broederschap der Qadriyya’s, die viert de geboortedag van Mohammed (vzmh) op de zevende dag ná de geboortedag, oftewel op de dag dat in de islam een pasgeboren kind zijn naam krijgt.

Voor de broederschap der Tijani’s is deze dag één van de belangrijkste religieuze feestdagen. Tienduizenden gelovigen stromen naar de stad Tivaouane, het religieuze centrum van de Tijani’s, voor een dag van religieuze gezangen, koranrecitatie en preken. Via het internet kan men incha Allah vandaag een uitzending meemaken met een verslag van deze dag. In Senegal wordt Mawloud ‘Gamou’ genoemd. De viering van de Gamou duurt tot het ochtendgebed van de volgende dag. Klik op bovenstaande foto van de Grote Moskee van de Tijani’s en Windows Media Player (WMP) neemt je mee naar Tivaouane. Je ziet dan een aantal matig geproduceerde video’s met lezingen en wat religieuze gezangen door de kalief van de Tijani’s Serigne Mansour Sy ‘Borom Daara Yi’. Volgens een mededeling op de site Latijaniya.sn zou er een live-uitzending zijn, maar daar is het blijkbaar niet van gekomen. Jammer…

TIP: Je kunt vandaag, en op andere dagen, ook online luisteren naar de Wazifa door op DEZE LINK te klikken. De Wazifa is een verzameling litanieën, voorafgegaan door soera Al-Fatihah. Zeg maar een verzameling van doa’s (smeekgebeden) en zikr van ongeveer een half uur. Deze genoemde Wazifa wordt voorgedragen door Serigne Abdoul Aziz Sy ‘Dabakh’, een oom van de huidige kalief van de Tijani’s Serigne Mansour Sy ‘Borom Daara Yi’. Voorjaar 1997: het is voor mij een hele ervaring als ik voor het eerst in de moskee van de wijk Thiokho aan de Rue Ousmane Socé Diop te Rufisque, Senegal, de Wazifa mag meemaken. Na het ochtendgebed worden de lichten in de moskee gedoofd; op de grond van de moskee wordt een wit doek uitgespreid en de gelovigen die de Wird Tijani hebben aangenomen (dat zijn zij die de Tijani-gelofte hebben afgelegd) nemen rondom het witte doek plaats. Anderen zitten op afstand en luisteren; zoals ondergetekende. Na de soera Al-Fatihah, wordt dan de Wazifa voorgedragen. Een heel bijzondere, inspirerende, spirituele gebeurtenis. En dat elke ochtend! Als ik zo de Wazifa uit de speakers van mijn computer hoor komen, hier in mijn huis in Zutphen, zou ik zo het vliegtuig willen pakken en naar Senegal vliegen!

_______________________________________

Er zijn ook twee Senegalese radiostations die vandaag en morgen uitzendingen verzorgen die zijn gewijd aan de Gamou. Deze radiostations zijn ook te beluisteren via het internet. Klik HIER voor Walf FM (Windows Media Player) en klik HIER voor RFM (Realplayer).