vrijdag 21 december 2007

Yaay Booy : (schoon)moedertje lief

[dit is een vervolg op mijn bijdrage Yaay Booy : Yàlla na tàbbi Àjjana! (Amiin...) van vanochtend]

Yaay betekent ‘moeder’ in het Wolof. Booy is een toevoeging die affectie aanduidt. Yaay Booy kun je dus het beste vertalen als ‘moedertje (lief)’. Mijn schoonmoeder Kiné Niang heb ik ook altijd Yaay Booy genoemd, zelfs haar kleinkinderen noemden haar zo :-)

Huize Kiné Niang vanochtend. Het offerfeest is daar! Het huis bruist van het leven. Binnen maken de vrouwen schoon terwijl buiten mannen zich ontfermen over het offerschaap. Tabaski (offerfeest) is dè feestdag voor Senegalese moslims, meer nog dan korité (suikerfeest) of mawloud (geboortedag van Mohammed, vrede zij met hem).

Mansour is de jongste broer van mijn vrouw Ndoya en Yaay Booy’s jongste zoon. Sinds het overlijden van zijn vader El Hadji Maguette Birama Sarr is Mansour de man des huizes. Aan hem dus de eer vanochtend om een schaap te offeren ter ere van Allah en ter nagedachtenis aan de profeet Abraham die eens bereid was zijn zoon Ismaël voor Hem te offeren. "Bismillahoe wa Allahoe Akbar."

Dan wordt het schaap verdeeld in stukken. Mansour brengt het vlees met een paar zakken tegelijk naar binnen en zoals elk jaar met tabaski legt hij ze in de gang, vlakbij de deur van Yaay Booys slaapkamer.

Van oudsher verdeelt zij het offervlees. Bij de laatste gang naar binnen weegt hem het vlees loodzwaar. Hij zet de laatste zak op de grond, kijkt naar Yaay Booy’s deur, grijpt de klink, doet open en roept "Yaay Booy, het is klaar. We wachten op je!"

Akelig stil blijft het. Dan valt het besef zwaar op Mansours schouders: Yaay Booy is niet meer. Huilend valt Mansour op zijn moeders bed, zijn schouders schokken. Zich goed houden lukt niemand meer en de feeststemming slaat om in rouw. Later op de dag belt Ndoya vanuit Nederland. Mansour doet zijn verhaal [dat ik hierboven herverteld heb] en barst opnieuw in huilen uit. Ndoya weet haar tranen binnen te houden, ze spreekt haar broertje moed en vertrouwen in.

Naar goed gebruik wordt de sterfdag van een dierbare herdacht door het houden van een kamil, een bijeenkomst waarin door vele aanwezigen tegelijk verschillende delen uit de koran worden gereciteerd. de stem van de imam stijgt dan uit boven het ‘geroezemoes’ van de aanwezigen. Bijzonder!

De eerste herdenking van het overlijden van Ndoya’s moeder Kiné Niang, Yaay Booy, is 26 februari a.s. Ndoya wilt zèlf de organisatie van de kamil ter hand nemen, maar ziet haar voornemen in rook opgaan door praktische omstandigheden. Sinds januari 2006 is ze niet meer in Senegal geweest, dat snijdt in haar ziel. Zo kan ze nóoit beginnen met het verwerken van haar moeders dood…

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Zeg 't maar

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.