Yaay Booy 1934-2007

Yaay Booy 1934-2007

Het is al weer zes jaar geleden dat Kiné Niang, de Senegalese oma van mijn kinderen, is heengegaan. Maandag 26 februari 2007 is voor ons een zwarte dag: kort na het gezamenlijk verrichten van het namiddaggebed krijgen we een telefoontje.


Onze mater familias is niet meer

Ik zie een Senegalees nummer in de display, zet de telefoon op de luidspreker en we horen "Ik heb heel slecht nieuws..." Het is mijn zwager Mansour en Ndoya begrijpt direct dat haar moeder is overleden. Wij zijn de eersten die hij op de hoogte brengt, direct na het overlijden. Dat zou betekenen dat mijn schoonmoeder Kiné Niang is overleden tijdens ons namiddaggebed. Het avondgebed wordt een worsteling, ik vecht tegen de tranen. Een dag later wordt Kiné Niang ter aarde besteld, maar niet voordat Ndoya per telefoon een aantal smeekbeden uitspreekt terwijl in haar geboortestad Rufisque een mobiel bij de oren van haar moeder wordt gehouden.

Kiné Niang was een echte mater familias. Daarom werd ze door iedereen Yaay Booy (Moedertje Lief) genoemd. 'Yaay' betekent 'moeder' en 'Booy' is een toevoeging die affectie aanduidt.


Kleindochter Aïda krijgt slecht nieuws

In haar laatste tijd op aarde heeft Yaay Booy problemen met zien. Kleindochter Aïda begeleidt haar bij het shoppen. Vóór aanschaf van een lap stof beschrijft Aïda de kwaliteit, de kleuren en de opdruk, zodat Yaay Booy een weloverwogen keuze kan maken. Helaas is haar geen tijd gegeven om de gekochte stoffen te dragen. Tijdens een baptème (doopfeest) van haar nieuwste kleinkind wordt Yaay Booy ziek en vervolgens opgenomen. Na een paar dagen gaat het beter en Aïda krijgt hoop. In afwachting van Yaay Booy's thuiskomst begint ze met het strijken van de stoffen. Tijdens het strijken wordt ze gebeld. "Ik heb heel slechts nieuws..."


Dochter Ndoya organiseert eerste kaamil

Een paar maanden later ontvangen we een pakje uit Senegal met daarin o.a. een witte omslagdoek van Yaay Booy. Ndoya zielsgelukkig en de koningin te rijk. Ze heeft een tastbare herinnering aan haar moeder. Het is dan inmiddels december 2007 en het zal niet lang meer duren voor het overlijden van Yaay Booy voor het eerst herdacht wordt. Het is traditie om bij het gedenken van het overlijden van iemand uit de koran te reciteren. Zo'n gebeurtenis heet een kaamil. Meerdere recitanten dragen dan, voorgegaan door een imam, tegelijk voor uit de koran, dat klinkt dan als een geroezemoes van heilige verzen. Mash'Allah.

Kiné junior

Ndoya neemt de organisatie van de eerste kaamil voor Yaay Booy ter hand en vlak vóór 26 februari 2008 arriveert ze in Senegal. Vlak na de kaamil bezoekt ze het graf van haar moeder. Nu realiseert ze zich pas ècht dat Moedertje Lief er niet meer is. Diezelfde dag ('s avonds) bellen we haar op en vragen we haar naar de indrukken die ze heeft opgedaan. We zetten de telefoon op de luidspreker zodat we haar allemaal goed kunnen verstaan. Ook onze kleine Kiné (inderdaad, vernoemd naar Yaay Booy) is dolblij haar moeder te horen (zie foto).


www.youtube.com/watch?v=K_QXeJ5deBo
(video met o.a. beelden van de eerste kaamil ter nagedachtenis van El Hadji Maguette Birama Sarr, de man van Yaay Booy)